در این نوشتار به بیان نکات حقوقی کاربردی درباره قراردادهای بین المللی و درج شرط داوری در قراردادهای تجاری بین‌المللی می پردازیم.

قرارداد بین‌المللی

قرارداد بین المللی به قراردادی گفته می‌شود که یک یا چند عنصر آن ، خارجی باشد، به عنوان مثال یا تابعیت طرفین قرارداد یا محل انعقاد قرارداد یا محل اجرای قرارداد خارجی باشد.

تنظیم قرارداد بین‌المللی با توجه به اینکه با قوانین چند کشور در ارتباط است در مقایسه با تنظیم قراردادهای داخلی پیچیدگی های بیشتری دارد به همین دلیل تخصص و آگاهی شخص تنظیم کننده آن بسیار اهمیت دارد پس لازم است برای تنظیم این نوع قراردادها از تجربه و دانش حقوقی مشاور حقوقی یا وکیل قراردادها استفاده شود.

اغلب موضوعاتی که به این نوع قرارداد ها مربوط می شود معاملات مربوط به صادرات و واردات کالا اعم از قرارداد خرید و فروش بین المللی ، قرارداد حمل و نقل بین المللی ، قرارداد بیمه بین المللی ، قرارداد تامین مالی بین المللی و... می باشد که معمولا بین شرکت ها (اشخاص حقوقی) منعقد می شود که پایه و اساس حقوق تجارت بین‌المللی کشور ها را تشکیل می دهد.

قراردادهای تجاری بین‌­المللی

در اصطلاح حقوقی به این نوع قراردادها ، قرارداد بیع بین‌­المللی نیز گفته می‌­شوند، یکی از مهم­ترین و متداول‌­ترین قراردادهای تجاری بین­‌المللی مربوط به خرید و فروش کالاست. نکته مهم آن که در تبیین مفهوم کالا در این قراردادها، باید توجه داشته باشید که در قرارداد های تجاری بین المللی منظور از کالا لزوما کالای مادی نیست بلکه امروزه با توسعه مفاهیم تجاری به ویژه موضوعات مالکیت فکری - معنوی و اموال غیر مادی مثل انتقال یک فناوری یا امتیاز ، استفاده از یک نام تجاری یا یک مجموعه علمی را نیز شامل می شود.

شرط داوری در قراردادهای تجاری بین‌المللی

طرفین قرارداد با توافق یکدیگر می توانند حل و فصل اختلافات احتمالی خود را که ممکن است در آینده پیش بیاید به مرجع داوری ارجاع دهند.

بنابراین در زمان انعقاد قرارداد با درج شرط داوری در قرارداد این امکان به وجود می آید که به جای اینکه به دادگاه‌های ملی مراجعه کنند و خود را درگیر مشکلات حقوقی مرتبط با قضات ملی ، مسائل اجرایی ، سیستم های حقوقی مختلف و صرف هزینه های هنگفت نمایند با این شرط با هزینه ای به صرفه تر و در زمان کمتری مشکل حقوقی پیش آمده را حل نمایند.

در نتیجه می توان گفت یکی از مهم‌ترین اجزای قراردادهای تجاری بین‌المللی درج شرط داوری در قرارداد است.

مزایای شرط داوری در قرارداد تجاری بین المللی

۱- بی‌طرفی داور

داوری نسبت به دادگاه‌های ملی بی طرفی بیشتری دارد و نگرانی‌ها در مورد تعصب قضات را کاهش می‌دهد.

۲- کارآیی و سرعت

رسیدگی داوری معمولاً سریع‌تر از دادگاه‌های ملی به نتیجه می رسد زیرا داوران در حوزه تجاری معمولا تخصص بیشتری دارند.

۳- قابلیت اجرایی بین‌المللی

آرای داوری به دلیل معاهدات بین المللی مانند «کنوانسیون نیویورک درباره شناسایی و اجرای احکام داوری خارجی» در بسیاری از کشورها به راحتی قابل اجرا هستند.

۴- انعطاف‌پذیری

طرفین در تمام مراحل رسیدگی نقش دارند و مستقیما داوران ، مکان داوری ، زبان داوری ، و حتی قوانین حاکم بر داوری را خودشان انتخاب می کنند.

۵- حفظ محرمانگی

برخلاف رسیدگی دادگاه ها که معمولاً عمومی هستند و علنی برگذار می شوند ، داوری به طرفین امکان می‌دهد تا محرمانگی اطلاعات را بهتر حفظ کنند.

انواع شرط داوری

1- داوری موسسه‌ای یا سازمانی

طرفین توافق می‌کنند که اختلافات خود را به یکی از موسسه های  داوری، مانند اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC)، مرکز داوری بین‌المللی لندن (LCIA)، مرکز داوری بین‌المللی سنگاپور (SIAC) و سایر مراکز داوری در کشورها ارجاع دهند.

2- داوری موردی

طرفین قرارداد بدون مراجعه به موسسه خاصی، شخصا تمام جزئیات مربوط به داوری را تعیین می‌کنند.

نکات که در موقع درج شرط داوری در قراردادهای تجاری بین المللی باید به آن توجه کرد

برای جلوگیری از سوءتفاهم ، صرف هزینه های اضافی و پیچیدگی های مربوط به داوری، طرفین قرارداد باید در مورد دامنه اختلافات مشمول داوری ، قانون حاکم بر قرارداد و داوری ، مکان و زبان داوری ، تعداد داوران و روش انتخاب آن‌ها توافق می‌کنند.

نتیجه‌گیری

به طور کلی شرط داوری یکی از عناصر اساسی در قراردادهای تجاری بین‌المللی است که می‌تواند ریسک‌ها و مشکلات حقوقی مرتبط با اختلافات تجاری را به میزان زیادی کاهش دهد اما با این وجود نمی توان از مشکلات احتمالی آن چشم پوشی کرد به عنوان مثال اگر یکی از طرفین حاضر به اجرای رای نباشد، فرایند اجرای رای داوری می‌تواند طولانی و پر چالش شود، به خصوص در کشورهایی که قوانین داوری بین‌المللی را نمی‌پذیرند ، اجرای رای داوری با پیچیدگی ها و محدودیت هایی رو به رو خواهد شد.

توصیه ما اینست که قبل از هر اقدام حقوقی ابتدا از مشاوره حقوقی بهره مند شوید و با آگاهی کامل از قوانین بین الملل اقدام نمایید.

شما عزیزان می‌توانید برای وکالت یا دریافت مشاوره حقوقی و یا سفارش تنظیم لایحه و دادخواست ، تنظیم اظهارنامه آنلاین و دفاعیات حقوقی و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران، کارشناسان و وکلای متخصص در «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و یا 09195663606 با ما تماس بگیرید.

همچنین امکان دریافت مشاوره آنلاین حقوقی و دریافت برخی خدمات حقوقی از طریق پیوند زیر برای شما فراهم می‌باشد.