تنفیذ وصیتنامه

تنفیذ در لغت به معنی امضا ، تأیید و اجازه است و تنفیذ وصیتنامه به معنی تایید ورثه نسبت به انجام وصیت موصی می باشد.

موصی شخصی است که در زمان حیات خود در خصوص تمام یا بخشی از اموال خود برای بعد از فوتش وصیت می کند که اعمال حقوقی خاصی بعد از فوتش بر روی اموالش انجام شود. براساس قانون مدنی ایران هر شخص این حق را دارد که ثلث (یک سوم) اموال خود را وصیت کند و وصیت بیش از این نیاز به تنفیذ و اجازه ورثه اش دارد که در اصلاح حقوقی به آن تنفیذ وصیتنامه گفته می‌شود.

اهمیت مشاوره حقوقی برای تنظیم وصیتنامه

موصی یا وصیت کننده قانونا می تواند سه نوع وصیتنامه تنظیم کند برای آگاهی از نکات حقوقی مربوط به انواع وصیت نامه و مزیت ها و معایب هر یک پیشنهاد می کنیم ابتدا با یک مشاور حقوقی یا وکیل متخصص در حوزه ارث و وصیت مشورت کنید.

پیشنهاد ما مشاوران و وکلای متخصص در امور حسبی در مجموعه آنی مشاور هستند که هم به صورت مشاوره حضوری و هم به صورت مشاوره حقوقی آنلاین، خدمات حقوقی ارائه می نمایند.

انواع وصیتنامه

در قانون مدنی سه نوع وصیتنامه به رسمیت شناخته شده اند که عبارتند از: وصیتنامه خودنوشت، سرّی و رسمی.

ویژگی مهم وصیت‌نامه خودنوشت یا وصیتنامه عادی اینست که به خط و امضای موصی می باشد، این نوع وصیت نامه از طرف ورثه یا افراد ذینفع قابل اعتراض است.

وصیت نامه سری وصیتی است که به خط موصی و یا هر شخص دیگری نوشته و به امضای موصی می رسد.

و پس از تنظیم، در اداره ثبت اسناد و یا دفاتر ثبت اسناد رسمی به عنوان امانت سپرده می شود که پس از فوت موصی ورثه می توانند آن را دریافت کنند.

وصیت نامه رسمی در دفتر ثبت اسناد رسمی به صورت مستند ثبت می شوند و غیرقابل انکار هستند، در این نوع وصیت نامه ها کسی نمی تواند نسبت به آنچه وصیت شده است اعتراض کند.

در خصوص تنفیذ وصیت نامه، وصیت خود نوشت و سری نیاز به تنفیذ دارند یعنی ممکن است ورثه آن را تایید نکنند.

نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی درباره وصیت نامه که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید. برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/question

در این بخش در خصوص تنفیذ وصیت نامه عادی نسبت به مال غیرمنقول مستند به سند عادی در پاسخ به سوال زیر به بیان نظرات حقوقی که در نشست قضایی قضات مطرح بوده و در سامانه نشست‌های قضایی مورد اشاره قرار گرفته می پردازیم.

آیا تنفیذ وصیت نامه عادی نسبت به مال غیرمنقول که مستند آن سند عادی است قابلیت رسیدگی دارد؟

نظر هیئت عالی قضات

با لحاظ نظریه فقهای محترم شورای نگهبان در خصوص اعتبار وصیت نامه و ارائه حجت شرعی بر صحت مفاد وصیت نامه، رسیدگی دادگاه به نوشته ای که ادعا می شود وصیت نامه و منتسب به متوفی است بلااشکال بوده و در صورت اقرار اشخاص ذینفع در ترکه به صحت وصیت، وصیتنامه با رعایت سایر مقررات قانون مدنی معتبر و نافذ خواهد بود.

نظر اکثریت قضات

براساس ماده ۸۴۱ قانون مدنی موصی به، باید ملک موصی باشد و وصیت به مال غیر ولو با اجازه مالک باطل است.

با توجه به صراحت نص ماده ۸۴۱ قانون مدنی که اشاره به مالکیت موصی (وصیت کننده) دارد و با توجه به آثار حقوقی حکم تنفیذ وصیت نامه، مالکیت موصی باید به اثبات برسد (با رسیدگی ضمنی و یا علی حده) و به رسمیت شناختن وصیتنامه خودنوشت و یا سرّی، مجوز تأیید هر متنی توسط محاکم نیست. بنابراین اثبات مالکیت موصی برای به رسمیت شناختن وصیت او در خصوص آن مال لازم است.

نظر اقلیت قضات

نظر به این‌که قانون‌گذار سه نوع وصیتنامه خودنوشت، سرّی و رسمی را به رسمیت شناخته است، رسیدگی دادگاه شکلی خواهد بود و ورود در ماهیت امر در پرونده تقسیم ارث و یا ... انجام خواهد شد.

نتیجه گیری

با توجه به نظرات قضات که در نشست قضایی بیان شده است می توان گفت وصیتنامه عادی بر اساس اصل صحت اسناد و به رسمیت شناختن این نوع وصیت از سوی قانونگذار معتبر و نافذ می باشد مگر این که ادعایی برخلاف مفاد وصیتنامه از طرف افراد ذی نفع نسبت به وصیت مزبور طرح شود که در این صورت دادگاه با رسیدگی در ماهیت دعوا به ادعای خواهان مبنی بر عدم اعتبار وصیتنامه رسیدگی و حکم به صحت یا عدم صحت وصیتنامه صادر خواهدکرد.

در این پرونده ارایه دلایلی مانند سند رسمی مالکیت ،اقرار افراد ذینفع یا شهادت شهود می تواند دلایل اثباتی محکمه پسندی برای تنفیذ یا عدم تنفیذ وصیت نامه عادی نسبت به ترکه از جمله مال غیرمنقول مستند به سند عادی باشد.

توصیه می کنیم نوشتار نکاتی که پیش از تنظیم انواع وصیت نامه باید بدانید را نیز مطالعه بفرمایید.