در این نوشتار به بیان نکات کلیدی درباره جعل چک ، توصیه های مهم و ضروری برای جلوگیری از جعل چک ، مجازات جعل و استفاده از سند مجعول ، مصادیق جعل چک و تمام آنچه که در مورد جرم جعل چک باید بدانید پرداخته ایم.

۱- در قانون مجازات ایران جعل اسناد جرم شناخته شده است. علاوه بر جعل سند که جرم است استفاده از سند جعلی (سند مجعول) نیز جرم جداگانه ای به شمار می رود. بطور مثال اگر شخصی امضای صاحب حساب را روی چک ، جعل و سپس از چک جعلی موصوف استفاده کند مرتکب دو جرم شده است. هم جعل و هم استفاده از سند مجعول.

تعریف جرم جعل در قانون مجازات ایران

جعل و تزویر عبارتند از ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تأخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته‌ای به نوشتهٔ دیگر یا به کار بردن مهر دیگری بدون اجازهٔ صاحب آن و نظایر این‌ها به قصد تقلب.

۲- برابر قانون مجازات اسلامی، هر کس اسناد بانکی نظیر برات‌های قبول شده از طرف بانک‌ها یا چک‌های صادره از طرف بانک‌ها و سایر اسناد تعهدآور بانکی را جعل کند یا با علم به جعل یا تزویر استعمال کند یا داخل کشور نماید علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از یک تا ده سال محکوم خواهد شد.

۳- دستکاری و تغییر در تاریخ چک، می تواند جعل سند، به شمار آید

 تاریخ چک، یکی از ارکان تشکیل دهنده قانونی چک است، بنابراین تغییر و دستکاری در تاریخ سررسید چک، به ویژه اگر به تاریخی زودتر از تاریخ سررسید چک (تاریخ مقدم بر تاریخ سررسید) باشد بیانگر قصد زیان زدن و اضرار به غیر است و از مصادیق جعل به شمار می آید.

۴- در رویه قضایی ایران درج مبلغ بر روی چک امضاداری که سرقت شده است جعل چک قلمداد نمی شود و همچنین تحویل چنین چکی به شخص ثالث، استفاده از سند مجعول به شمار نمی رود بلکه به عنوان جرم «تحصیل مال از طریق نامشروع» شناخته می شود.

۵- به موجب ماده ۲۳ قانون جدید صدور چک، دارنده چک پس از دریافت گواهینامه عدم پرداخت از بانک، جهت دریافت وجه چک، نیازی به تقدیم دادخواست به دادگاه ندارد بلکه دادگاه مربوطه، به صرف وجود چک و گواهینامه عدم پرداخت صادره از بانک، در صورت وجود برخی شرایط، مستقیماً اجراییه به نفع دارنده چک، صادر نموده و عملیات اجرایی به منظور توقیف اموال صادر کننده چک را آغاز می نماید.

البته اگر گواهینامه عدم پرداخت چک نشان بدهد که صادرکننده چک با ادعای جعل چک یا ادعای وقوع جرایم دیگر، اقدام به صدور دستور عدم پرداخت وجه چک، خطاب به بانک کرده است دادگاه در این حالت، برای وصول وجه چک، اجراییه صادر نخواهد کرد.

یک نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی مرتبط با این نوشتار که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید.

برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/questio

۶- اقدامات لازم برای جلوگیری از صدور چک جعلی

الف) چک سفید امضا صادر نکنید.

ب) تا جایی که ممکن است که در وجه حامل صادر نکنید. (البته در قانون جدید چک، صدور چک در وجه حامل ممنوع شده است)

ج) همه اعداد روی چک را به حروف نیز بنویسید از جمله در مورد تاریخ و مبلغ چک.

د) تا جایی که ممکن است برای درج نوشته روی چک از دستگاه های چاپگر و پرفراژ استفاده کنید و از درج نوشته به صورت دست نویس پرهیز کنید.

ه) بهتر است در هنگام افتتاح حساب برای دریافت دسته چک ، نمونه امضای خود را همراه با عبارت نام و نام خانوادگی خود معرفی کنید. یعنی نوشتن نام و نام خانوادگی خود در پایین امضایتان را به عنوان بخشی از امضا معرفی کنید. این کار ، جعل چک را سخت می‌کند زیرا جعل دست خط و نوشته سخت تر از جعل امضا و علامت است و بعضاً شناسایی جاعلی که نوشته را جعل کرده ساده تر می باشد.

و) روی نوشته های متن چک را با چسب شفاف بپوشانید.

ز) از صدور چک مخدوش و خط خورده پرهیز کنید. چک خط خورده و مخدوش آمادگی بیشتری برای انجام جعل دارد.

توصیه می کنیم نوشتار جعل چک  را نیز مطالعه بفرمایید.

شما عزیزان می‌توانید برای انجام وکالت یا دریافت مشاوره حقوقی و یا سفارش تنظیم لایحه و دادخواست و دفاعیات حقوقی و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران حقوقی، کارشناسان حقوقی و وکلای متخصص فعال در سامانه «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و یا 09195663606 تماس حاصل فرمایید.

همچنین امکان دریافت مشاوره آنلاین حقوقی و دریافت برخی خدمات آنلاین حقوقی از طریق لینک زیر برای شما فراهم می‌باشد.

http://app.animoshaver.ir