فروش مال غیر یعنی فروش نامشروع و غیرقانونی مالی بدون اجازه و اطلاع مالک آن با سوء نیت و به قصد ضرر زدن به مالک و دستیابی به منفعت برای خود.

برای شکایت از فروش مال غیر می توان به منظور جبران خسارت های وارده به مالک دعوای حقوقی و برای مجازات کردن مرتکب دعوای کیفری طرح نمود.

فروش مال غیر مطابق قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر جرم و در حکم کلاهبرداری است.

ماده ۱ قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر در این باره چنین مقرر کرده است: هرکس که مال غیر را با علم به اینکه مال غیر است به نحوی از انحا عیناً یا منفعتاً بدون مجوز قانونی به دیگری منتقل کند، کلاهبردار محسوب می شود. انتقال‌گیرنده که در حین معامله عالم به عدم مالکیت انتقال‌دهنده باشد نیز مشمول مجازات راجع به انتقال مال غیر می‌شود.

مجازات فروش مال غیر در قانون جدید مجازات

مجازات جرم فروش مال غیر در قانون جدید مجازات تغییراتی داشته است در مواردی که ارزش مال موضوع انتقال به غیر تا مبلغ صد میلیون تومان باشد مطابق تبصره ماده ۱۱ قانون کاهش حبس تعزیری مجازات حبس های تعزیری درجه ۴ تا ۸ برای جرایم قابل گذشت، مجازات به نصف تقلیل می یابد.

مطابق قانون جدید، مجازات این جرم حبس از شش ماه تا سه سال نیم است که درجه پنج محسوب می شود. در سایر موارد مجازات انتقال مال غیر تابع ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری می باشد. که عبارت است از:

حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که تصرف کرده و رد مال به مالکش و اگر مرتکب جرم از کارکنان دولت باشد، به انفصال دائم از خدمات دولتی نیز محکوم می شود. قانون گذار انتقال گیرنده ای را که به هنگام معامله آگاه به عدم مالکیت انتقال دهنده باشد نیز معاون جرم تلقی می کند.

آیا جرم فروش مال غیر قابل گذشت است؟

تا پیش از تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، جرم انتقال مال غیر با هر بهای مالی در حکم کلاهبرداری قلمداد شده و مجازات آن ۱ تا ۷ سال حبس بود و از جرایم غیرقابل گذشت به حساب می آمد. با تصویب قانون مذکور این جرم قابل گذشت به شمار آمده و به موجب آن با اعلام رضایت شاکی پرونده کیفری با موضوع اتهامی انتقال مال غیر مختومه اعلام می شود.

توجه داشته باشید که جرم انتقال یا فروش مال غیر مطابق قانون جدید کاهش مجازات حبس با رعایت شرایط و مقررات قانونی آن، قابل گذشت محسوب شده است. بنابراین اگر رعایت نصاب مالی مقرر از قرار صد میلیون تومان بعنوان ارزش و بهای مال موضوع جرم، رعایت نشود ، جرم فروش مال غیر همچنان غیرقابل گذشت محسوب می شود.

مرور زمان شکایت از جرم فروش مال غیر

مرور زمان شکایت از جرم فروش مال غیر، مطابق ماده ۱۰۶ قانون آیین دادرسی کیفری یک سال از تاریخ وقوع جرم یا اطلاع شاکی از وقوع جرم می باشد.

مرور زمان در جرم فروش مال غیر از حیث تعقیب

حدوث مرور زمان، می تواند تعقیب جرایم موجب تعزیر را هم موقوف نموده و امکان تعقیب را از بین ببرد. از تاریخ وقوع جرم یا از تاریخ آخرین اقدام تعقیبی یا تحقیقی، تا انقضا موعد مقرر در قانون، اگر اقدامی صورت نگیرد قرار موقوفی تعقیب صادر می شود.

بنابراین مرور زمان در فروش مال غیر از حیث تعقیب، مطابق بند پ ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی، ۷ سال می باشد. به عبارتی پس از انقضا مدت ۷ساله از تاریخ آخرین اقدام تعقیبی یا تحقیقی در خصوص جرم انتقال مال غیر، قرار موقوفی تعقیب صادر شده و مرور زمان تعقیب بر آن عارض می شود.

مرور زمان در جرم فروش مال غیر از بابت اجرای حکم

مطابق بند پ ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی، اگر در جرم انتقال مال غیر پس از گذشت مدت ده سال از صدور حکم قطعی، به هر دلیلی ، حکم اجرا نشود، مجازات مورد حکم دیگر قابلیت اجرایی نداشته و از محکوم سلب مجازات می شود. در این مورد قرار موقوفی اجرای مجازات جرم انتقال مال غیر به دلیل مرور زمان در فروش مال غیر از بابت اجرای حکم صادر خواهد شد.

نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی درباره حقوق کیفری و جرایم که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید. برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/question  

ارکان جرم فروش مال غیر

برای شکایت از فروش مال غیر ابتدا باید سه رکن قانونی، مادی و معنوی جرم محرز باشد زیرا با وجود این ارکان است که عمل مرتکب جرم شناخته شده ، و مستحق مجازات و قابل پیگرد قانونی می باشد.

رکن قانونی این جرم «قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر» است که در این قانون این عمل جرم و مجازات آن مجازات کلاهبرداری تعیین شده است.

رکن مادی این جرم فعل مادی مثبت یعنی انتقال است که معمولاً در قالب بیع، هبه یا صلح محقق می شود.

رکن معنوی این جرم همان سوء نیت عام و خاص مرتکب است‌. سوء نیت عام یعنی ارتکاب عالمانه و آگاهانه فعل مادی (انتقال) و سوء نیت خاص یعنی داشتن قصد ورود ضرر به مالک.

تفاوت فروش مال غیر و معامله فضولی

آنچه در تحقق جرم فروش مال غیر اهمیت دارد و آن را از معامله فضولی متمایز می کند این است که معامل مال غیر در معامله، خود را مالک مال معرفی می کند و قصد او ضرر رساندن به مالک است اما در معامله فضولی شخص معامل، خود را مالک معرفی نمی‌کند بلکه معامله را برای مالک انجام می دهد و قصد ضرر رساندن به مالک را ندارد و حتی ممکن است معامله به نفع مالک باشد.

شکایت از فروش مال مشاع غیر

مال مشاع مالی است که دارای چند مالک است در صورتی که یکی از مالکان علاوه بر سهم خود سهم سایر شرکا در مال مشاع را هم بدون اطلاع و اجازه آنها بفروشد مرتکب فروش مال غیر شده است پس برای طرح شکایت از فروش مال غیر که به صورت مشاعی است هر یک از مالکان می توانند علیه معامل مال غیر طرح دعوا کنند.

مراحل شکایت از فروش مال غیر

در صورتی که مالک از فروش مالش مطلع شود باید اقدامات مقدماتی جهت طرح دعوا در مراجع قضایی از جمله جمع آوری اسناد و مدارک و دلایل اثبات دعوا را انجام داده و شکواییه قانونی و محکمی که مستند بر دلایل محکمه پسند و مستندات قانونی باشد را تنظیم و به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و شکایت خود را در سامانه ثنا ثبت نماید.

توصیه می‌کنیم برای طی مراحل اداری و قانونی شکایت فروش مال غیر حتماً از یک مشاور حقوقی یا وکیل متخصص در این حوزه مشاوره بگیرید.

لازم به ذکر است که پس از طرح دعوای کیفری و شکایت از فروشنده مال غیر در هر مرحله از دادرسی و تا پایان ختم دادرسی می توانید دادخواست مطالبه خسارت را هم به دادگاه ارائه دهید.