مفهوم خیانت ، تعریف خیانت در امانت در قانون ، مفهوم امین، مال مورد امانت و خائن ، شرط مالکیت مال مورد امانت در وقوع جرم، ارکان جرم خیانت در امانت ، عنصر مادی ، معنوی و قانونی جرم خیانت در امانت و نکات مهم حقوقی درباره جرم خیانت در امانت در این نوشتار مورد بررسی قرار می گیرد.

مقدمه

خیانت در لغت به معنای عهدشکنی ،نقض پیمان و بی وفایی است و امانت ، مالی ارزشمند است که به حکم قانون یا قرارداد برای مراقبت به کسی سپرده شده است.

در عمل خیانت در امانت یعنی کوتاهی کردن در نگهداری یا استفاده از مالی بدون اجازه صاحب مال و یا از بین بردن آن.

در قانون مجازات اسلامی به منظور حفظ حق مالکیت اشخاص، ایجاد نظم در روابط بین مردم و از همه مهمتر حمایت از اخلاق و درستکاری چنین عملی جرم انگاشته شده و برای آن مجازات تعیین شده است.

تعریف خیانت در امانت در قانون

خیانت در امانت یعنی تصاحب کردن، استفاده یا مفقود کردن یا تلف کردن مالی که به امانت به کسی سپرده شده همراه با سوء نیت و قصد ضرر رساندن به صاحب مال.

امین چه کسی است؟

امین کسی است که مالی را به امانت قبول کرده ، کسی است که صاحب مال مالش را به منظور نگهداری و بازگرداندن آن در زمان معین و یا برای استفاده کردن در کاری یا جایی به او سپرده است‌.

مال مورد امانت چیست؟

مالی که صاحبش آن را برای نگهداری و یا استفاده در کار معینی به شخص امین سپرده و قرار است آن را برگرداند. به عنوان مثال کسی ماشینش را به مدت دو روز برای اینکه در پارکینگش نگه دارد به دیگری سپرده و آن شخص بر خلاف خواسته صاحب مال، ماشین را اجاره داده و یا طبق توافق بعد از دو روز که صاحبش آن را خواسته، ماشین را تحویل ندهد و صاحب مال از اینکار متضرر شود در این صورت جرم خیانت در امانت تحقق یافته است.

خائن چه کسی است؟

از همان لحظه ای که امین مال مورد امانت را با سوء نیت به مصرفی غیر از مصرف مشخصی که صاحب مال از او تقاضا کرده برساند و یا مال مورد امانت را تصاحب یا تلف کند خائن محسوب می شود.

توجه داشته باشید که امین اگر مرتکب تصاحب و استعمال و اتلاف مال مورد امانت شود درصورتی مجرم است که این اعمال را با سوء نیت و به قصد ضرر رساندن به صاحب مال انجام داده باشد پس اگر در مدت امانت داری مثلاً حادثه ای رخ دهد که خارج از اختیار امین باشد و امین تقصیری در نگهداری از مال مورد امانت نداشته باشد و مال مورد امانت در اثر آن حادثه خارجی تلف یا مفقود شود امین، خائن محسوب نخواهد شد همچنین اگر امین اقدامی انجام دهد که برای حفظ مال مورد امانت لازم باشد و با حسن نیت مجبور به استعمال از آن شود در این صورت هم خائن محسوب نخواهد شد.

نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی درباره قراردادها که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید. برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/question

شرط مالکیت مال مورد امانت در وقوع جرم

گفتیم شخصی که مالش را به امانت به کس دیگری بسپارد و آن شخص در نگهداری آن خیانت کند جرم خیانت در امانت محقق می شود،در اینجا لازم به ذکر است که برای وقوع جرم کسی که مال مزبور را به امین سپرده حتماً باید مالک مال مورد امانت یا نماینده او باشد در غیر این صورت جرمی رخ نداده است.

به عنوان مثال اگر سارقی مال مسروقه را به کسی بسپارد تا از آن نگهداری کند و آن شخص در نگهداری آن مال خیانت کند و یا مال را تحویل صاحب اصلی اش دهد در اینجا او مرتکب جرمی نشده است.

بنابراین برای طرح دعوای کیفری و شکایت از متهم به عنوان خائن باید مدارک مالکیت صاحب مال مورد امانت به مراجع قضایی ارائه شود.

ارکان جرم خیانت در امانت

برای تحقق هر جرمی مطابق قانون باید سه رکن مادی معنوی و قانونی در آن وجود داشته باشد.

۱- رکن مادی جرم خیانت در امانت:

تصاحب، اتلاف، استعمال و مفقود کردن مال مورد امانت.

۲- رکن معنوی جرم خیانت در امانت:

وجود سوء نیت و قصد ضرر رساندن به صاحب مال و ارتکاب جرم به عمد و با آگاهی.

۳- رکن قانونی جرم خیانت در امانت و مجازات قانونی آن:

ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی

اگر اموال غیرمنقول یا منقول یا اسنادی مانند چک، قبض و سفته و امثال آنها به عنوان امانت، اجاره، رهن یا برای هر کار دیگری، چه با دستمزد و چه بدون دستمزد به کسی سپرده شده باشد و قرار بر این بوده که اموال نام‌برده به صاحب آن بازگردانده شوند یا برای کار مشخصی صرف شوند، اگر فرد امانت‌دار آن اموال را به ضرر مالک استفاده کرده باشد یا آن را تصاحب، مفقود یا تلف کرده باشد، از شش ماه تا سه سال به حبس محکوم می‌شود.

۴ نکته مهم درباره جرم خیانت در امانت

۱- مال مورد امانت باید مالیت داشته باشد یعنی قابلیت خرید و فروش داشته باشد و یا عرفاً ارزشمند باشد .

۲- مال مورد امانت باید توسط صاحب مال یا نماینده قانونی او به امین سپرده شده باشد.

۳- مال مورد امانت باید از راه های قانونی و شرعی به امین سپرده شده باشد نه از راه های غیرقانونی مانند شرط بندی، قمار ، شراکت یا معاونت در ارتکاب جرایم.

۴- بین عمل امین و ضرری که به صاحب مال وارد می شود باید رابطه علیت وجود داشته باشد و ورود خسارت به صاحب مال ثابت شود.

در صورتی که به عنوان صاحب مال و یا امین در نگهداری مال مورد امانت دچار مشکل حقوقی شده‌اید و یا سوال یا ابهامی در خصوص ارکان جرم خیانت در امانت دارید جهت ارتباط با مشاوران و وکلای متخصص در در دعاوی کیفری کافیست وارد سامانه آنی مشاور شوید و از مشورت کارشناسان حقوقی و وکلای دادگستری فعال در سامانه آنی مشاور بهره بگیرید.

توصیه می کنیم نوشتار شکایت فروش مال غیر را نیز مطالعه بفرمایید.

شما عزیزان می‌توانید برای اعطای وکالت در جرایم کلاهبرداری ، وکالت در جرایم اقتصادی یا دریافت مشاوره حقوقی و یا سفارش تنظیم شکواییه ، سفارش تنظیم لایحه و دادخواست و دفاعیات حقوقی و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران، کارشناسان و وکلای متخصص فعال گروه «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و یا 09195663606 تماس حاصل فرمایید.

همچنین امکان دریافت مشاوره آنلاین حقوقی و دریافت برخی خدمات حقوقی از طریق لینک زیر برای شما فراهم می‌باشد.

http://app.animoshaver.ir