گمرک مرجعی است که مسئول جمع‌آوری تعرفه‌ها و کنترل جریان کالاها به داخل و خارج از کشور است عوارض گمرکی و سایر مالیات‌های واردات و صادرات را دریافت می‌کند و به طور کلی نقشی مهم و کلیدی در توسعه‌ی تجارت قانونی و اعمال سیاست‌های بازرگانی کشور ایفا می‌نماید.

برای واردات و صادرات کالا ابتدا کالای مورد نظر توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی او، وارد گمرک کشور می شود و پس از طی مراحل اداری لازم و دریافت مجوز ورود یا خروج، کالا از گمرک ترخیص می گردد.

اظهار کالا به گمرک و تنظیم اظهارنامه گمرکی

صاحب کالا موظف است برای معرفی کالای خود به گمرک، اظهارنامه گمرکی تنظیم و اطلاعات و مشخصات کالای خود را در قالب آن به گمرک ارائه نماید.

کالایی در گمرک پذیرفته می شود که اظهارنامه آن به گمرک تحویل داده شده باشد پس از بررسی مجوز ها، اظهارنامه و اسنادی که ضمیمه آن شده تشریفات گمرکی خاصی انجام می شود و در این صورت است که می توان کالا را از انبارهای گمرک تخلیه و مجوز ترخیص آن را دریافت کرد.

اداره گمرک با بررسی اسنادی که ضمیمه اظهارنامه شده مجوزهای لازم را صادر می کند بنابراین ماهیت اسناد و اصالت آنها اهمیت زیادی دارد.

در مواردی که اظهار کالا به گمرک با اسناد جعلی صورت گیرد و صاحب کالا برای دریافت مجوز ورود یا خروج کالا اقدامات غیر قانونی انجام دهد این اقدام او مطابق قوانین ایران قاچاق محسوب می شود در این بخش به بررسی قاچاق کالا از طریق اظهار کالا به گمرک با اسناد جعلی می پردازیم و آثار و تبعات آن را مورد بررسی قرار می دهیم.

مشخصات اظهارنامه گمرکی

شرکتی که کالا را وارد کرده، کشور مبدا و مقصد کالا، نحوه حمل کالا، تعداد کالا، وزن کالا ،ارزش كالا و... از جمله مهمترین مواردی هستند که در اظهار نامه گمرکی باید مشخص شده باشد.

تحقق جرم قاچاق کالا با اظهار کالا به گمرک با اسناد جعلی

مطابق ماده ۲ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز یکی از مصادیق قاچاق، اظهار کالا به گمرک با اسناد جعلی است.

بند پ ماده ۲ در این باره چنین مقرر کرده است:

اظهار کالا به گمرک و یا ترخیص یا خروج کالا از اماکن گمرکی با ارائه مجوزها یا اسناد جعلی و یا مجوزهای باطل یا منقضی یا تکراری یا خلاف واقع یا متعلق به غیر یا تحصیل شده از طریق تبانی و یا تقلب، قاچاق محسوب می شود.(اصلاحی ۱۰ˏ۱۱ˏ۱۴۰۰)

اسناد لازم برای عبور کالا از گمرک، از جمله اسناد خرید، حمل، ترخیصیه، قبض انبار، مجوزها و گواهی های لازم، اسناد بانکی، گواهی مبدأ می باشند.

اگر هر یک از این اسناد یا مجوزها جعلی تشخیص داده شود، کالا مشمول مقررات قاچاق خواهد شد.

بنابراین تجار باید توجه ویژه به اصالت اسنادی که ضمیمه اظهارنامه خود می کنند داشته باشند.

یک نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی مرتبط با این نوشتار که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید. 

برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/questio

مدارک و مجوزهای لازم برای اظهار کالا

کپی کارت بازرگانی معتبر، بارنامه، ترخیصیه، گواهی مبدا، فاکتور یا سیاهه خرید ،اعلامیه تامین ،فاکتور مجوز ثبت سفارش ،لیست عدل بندی،بیمه نامه، پروانه بهره برداری، مجوزهای لازم از جمله گواهی بهداشت، استاندارد، انرژی اتمی و وکالتنامه رسمی در صورت نمایندگی از جمله مدارک و مجوزهای لازم برای اظهار کالا به گمرک هستند.

در این بخش به بیان مطالبی در مورد جرم جعل و ارائه اسناد جعلی به گمرک جهت اظهار کالا می پردازیم.

جعل اسناد

مطابق ماده 523 قانون مجازات اسلامی جعل و تزویر عبارتند از : ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی , تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی، الصاق نوشته ای به نوشته دیگر یا به کار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر این ها به قصد تقلب.

مصادیق جعل اسناد گمرکی

در مواردی که اظهار کالا به گمرک با اسناد جعلی صورت می‌گیرد در واقع هم جرم جعل و استفاده از سند مجعول محقق می شود و هم جرم قاچاق کالا.

پس تبعات این عمل مجرمانه خیلی زیاد است و مجازات‌های سنگینی برای مرتکبانی که با اسناد جعلی اقدام به اظهار کالا به گمرک و به عبارتی قاچاق کالا می کنند به دنبال دارد. در این بخش مصادیقی از جعل اسناد گمرکی را بیان می کنیم.

الحاق یا اضافه کردن کلمه، حرف یا رقمی به سند ارائه شده به گمرک برای اظهار کالا.

خراشیدن بخشی از کلمه یا عبارتی از سند. به عنوان مثال عبارت «مجوز لازم صادر نمی شود» با خراشیدن حرف نون به «مجوز لازم صادر می شود» تبدیل شود.

جعل مهر ادارات دولتی یا امضای یکی از مسئولین دولتی.

جعل در تحریر نوشته ها و اوراق رسمی که ممکن است توسط صاحب کالا یا کارمند گمرک انجام شود.

مجازات جرم جعل اسناد گمرکی

طبق ماده ۳۳قانون امور گمرکی هر کس در اسناد مثبته گمرکی اعم از کتبی یا رقومی ( دیجیتالی ) مهر و موم یا پلمپ گمرکی و سایر اسناد از قبیل اسناد سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی ، موسسه ملی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ، وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی، ثبت سفارش و سایر مجوز های مورد نیاز صادرات و واردات ، شناسه کالا و رهگیری ، مرتکب جعل گردد و یا با علم به جعلی بودن ، آنها را مورد استفاده قرار دهد ،حسب مورد علاوه بر مجازات مذکور در قانون مجازات اسلامی به جزای نقدی معادل دو تا پنج برابر ارزش کالای موضوع اسناد مجعول محکوم می شود.

همچنین بند ( خ ) ماده 113 قانون امور گمرک در بیان موارد مشمول قاچاق بیان داشته که چنانچه کالا با استفاده از شمول معافیت کالا با تسلیم اظهارنامه خلاف واقع یا اسناد غیر واقعی یا ارائه مجوز های جعلی به گمرک اظهار شود مشمول عنوان قاچاق خواهد شد. .

مرجع تشخیص جعلی بودن اسناد ارائه شده به گمرک

تشخیص اصالت یا عدم اصالت سند با گمرک است با توجه به ماده 47 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام نظر گمرک مبنی بر غیر واقعی بودن اسناد ارائه شده از سوی متهم برای رسیدگی و صدور رای کفایت می کند.

در صورتی که گمرک اسناد ارائه شده از سوی متهم را غیر واقعی یا جعلی تشخیص دهد، هر چند موضوع سند ارائه شده با مشخصات کالا انطباق نداشته باشد ، رسیدگی به تخلف قاچاق کالا و ارز مستلزم اثبات جعلیت نیست و شعبه رسیدگی کننده در صورت احتمال وقوع جرم جعل مراتب را برای رسیدگی قضایی به دادسرا اعلام می نماید و نسبت به تخلف قاچاق کالا و ارز رسیدگی و رای مقتضی صادر می نماید.

مرجع صالح جهت رسیدگی به دعاوی جعل اسناد گمرکی

رسیدگی به جرم جعل در صلاحیت دادگاه کیفری و رسیدگی به جرم قاچاق کالا در صلاحیت دادگاه انقلاب یا سازمان تعزیرات حکومتی است و در فرض انطباق اسناد ابرازی با مشخصات کالا و ادعای جعلی بودن اسناد، شعبه تعزیرات قرار اناطه صادر می نماید تا در خصوص جرم جعل تعیین تکلیف شود.

توصیه می کنیم نوشتار نکات مهم قاچاق کالا و ارز را نیز مطالعه بفرمایید.

شما عزیزان می‌توانید برای انجام وکالت یا دریافت مشاوره حقوقی و یا سفارش تنظیم لایحه و دادخواست و دفاعیات حقوقی و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران حقوقی، کارشناسان حقوقی و وکلای متخصص فعال در سامانه «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و یا 09195663606 تماس حاصل فرمایید.

همچنین امکان دریافت مشاوره آنلاین حقوقی و دریافت برخی خدمات حقوقی آنلاین از طریق لینک زیر برای شما فراهم می‌باشد

http://app.animoshaver.ir