در شرایط خاصی ممکن است ورشکستگی شرکت موجب ورشکستکی مدیر یا شرکای شرکت هم بشود. اما در کل مدیر شرکت تجاری مسئولیتی در قبال دیون و تعهدات شرکت ندارد. پس در موارد شک بر مسئولیت ، اصل بر عدم مسئولیت مدیر هست.

گفتیم که اصل بر اینست که ورشکستگی شرکت ملازمه ای با ورشکستگی مدیران شرکت و شرکا ندارد؛ مگر در صورت اثبات مسئولیت آنها و وجود شرایطی که در ادامه این نوشتار به بررسی آن می پردازیم.

آثار ورشکستگی شرکت سهامی عام و خاص بر ورشکستگی مدیران شرکت

بر اساس ماده ۱۴۳ لایحه قانونی اصلاح قانون تجارت:

«در صورتی که شرکت ورشکسته شود یا بعد از انحلال معلوم شود که دارایی شرکت برای تادیه ی دیون شرکت کافی نیست، دادگاه می تواند به تقاضای هر ذی نفع هر یک از مدیران و یا مدیر عاملی را که ورشکستگی شرکت یا کافی نبودن دارایی شرکت به خاطر تخلفات او باشد، منفردا یا متضامنا به تادیه آن قسمت از دیونی که پرداختش از دارایی شرکت ممکن نیست، محکوم کند.»

شرط مسئولیت مدیر شرکت ورشکسته

با استنباط از ماده ۱۴۳ ، بعد از انحلال یا ورشکستگی شرکت ، در صورت کافی نبودن دارایی شرکت برای پرداخت بدهی ها، اگر تقصیر یا تخلف مدیر یا مدیران شرکت ثابت شود یا بین اقدامات مدیران و ورشکستگی شرکت رابطه سببیت وجود داشته باشد ، در این صورت مسئولیت مدیر یا مدیران متخلف محقق می شود و دیون بی محل شرکت از مدیران متخلف قابل مطالبه می گردد.

لازم به ذکر است که در نظر حقوقدانان حکم ماده ۱۴۳ یک قاعده کلی است با توجه به اینکه شرکت های سهامی بارزترین نمونه شرکت های سرمایه ای هستند مسئولیت تضامنی مذکور در این ماده برای مدیران متخلف را به مدیران سایر شرکت های سرمایه نیز در نظر گرفته اند.

بررسی امکان درخواست ورشکستگی مدیران شرکت‌های تجاری بعد از ورشکستگی شرکت

بر اساس رای قضایی که در این باره صادر شده است مدیران شرکت های تجاری به اعتبار مدیریت آن ها در شرکت تاجر محسوب نمی شوند و نمی توان حکم ورشکستگی آنها را صادر کرد.

مسئولیت تضامنی مدیر شرکت و شرکت در خصوص چک (براساس قانون صدور چک) نیز به این معنا نیست که اگر شرکت ورشکسته شود حکم ورشکستگی مدیر هم صادر می شود زیرا مسئولیت مدیر، مسئولیت مدنی است و برای صدور حکم ورشکستگی مدیران باید تاجر بودن آنها اثبات شود. پس به صرف ورشکستگی شرکت نمی‌توان ورشکستگی مدیران را درخواست کرد.

(برگرفته از سامانه ملی آرای قضایی)

در این بخش مهم‌ترین نکات حقوقی مرتبط با دعوای ورشکستگی مدیران شرکت را بیان می کنیم:

۱- تشخیص ورشکستگی شرکت

ابتدا باید ورشکستگی شرکت توسط دادگاه صالح اعلام شود که معمولا با ارائه دادخواست از طرف طلبکاران یا مدیران شرکت به دادگاه انجام می شود.

۲- مسئولیت مدیران

احراز مسئولیت مدیران مهم است اگر ثابت شود مدیران در ورشکستگی شرکت تقصیری داشته‌اند یا تخلفی کرده اند که منجر به ورشکستگی شده است ممکن است مسئولیت پرداخت بدهی‌ها و زیان‌های شرکت به صورت شخصی بر آنها متحمل شود.

به عبارتی دیگر اگر مدیران چه به صورت عمد و چه با سهل‌انگاری در انجام وظایف خود سبب ورشکستگی شرکت شوند ممکن است مسئول شناخته شوند.

مثلا اگر مدیران در اموال شرکت تصرف غیرمجاز کنند یا اموال شرکت را به خودشان یا شخص ثالثی منتقل کنند، این امر نه تنها برای مدیر مسئولیت مدنی بلکه مسئولیت کیفری خواهد داشت.

۳- اقامه دعوای ورشکستگی مدیران شرکت از طرف طلبکاران

گفتیم که شرکت های تجاری ، شخصیت حقوقی مستقل از شخصیت شرکا دارند پس طلبکاران شرکت اصولاً تنها می‌توانند طلب خود را از شرکت مطالبه کنند و حق ندارند مستقیما به مدیران مراجعه کنند. اما اگر ثابت شود که ورشکستگی به دلیل اقدامات نادرست مدیران و یا تخلفات آنها بوده است می توانند برای مطالبات خود به مدیر متخلف نیز رجوع کنند.

مدیران می‌توانند در دفاع از خود ادعا کنند که تمامی اقداماتشان برای منافع شرکت بوده و یا اینکه ورشکستگی به دلایل خارج از اراده و کنترل آنها بوده  است.

اگر مدیر متخلف یا مقصر دارایی کافی برای ادای دیون شرکت نداشته باشد و شخصا تاجر باشد طلبکاران می توانند علیه مدیر یا مدیران شرکت دعوای ورشکستگی طرح کنند.

مدیران شرکت ها باید بدانند که پس از اعلام ورشکستگی یا انحلال شرکت ، فعالیت‌های تجاری شرکت متوقف می‌شود و مدیران دیگر نقشی در اداره شرکت نخواهند داشت و هر گونه قرارداد یا معامله ای  تنها می تواند با اجازه دادگاه یا مدیر تصفیه انجام شود.

توجه کنید که نکات حقوقی بیان شده در این نوشتار کلی هستند و هر پرونده ای ممکن است جزئیات و شرایط خاص خود را داشته باشد که نیاز به بررسی بیشتر و مشاوره با وکیل متخصص در حقوق شرکتها دارد.

شما عزیزان می‌توانید برای وکالت یا دریافت مشاوره حقوقی و یا سفارش تنظیم لایحه و دادخواست ، تنظیم اظهارنامه آنلاین و دفاعیات حقوقی و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران، کارشناسان و وکلای متخصص در «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و یا 09195663606 با ما تماس بگیرید.

همچنین امکان دریافت مشاوره آنلاین حقوقی و دریافت برخی خدمات حقوقی از طریق پیوند زیر برای شما فراهم می‌باشد.

http://animoshaver.ir