قرارداد پیمانکاری

قرارداد پیمانکاری قراردادی است که در آن کارفرما، انجام عملی با شرایط مشخص و در برابر پول معین، در زمان مشخص را به شخص حقیقی یا حقوقی که پیمانکار نامیده می شود واگذار می کند.

موضوع قرارداد پیمانکاری معمولا ساختمان‌سازی ، حمل و نقل، تهیه و تدارک کالا و... می‌باشد.

در این قرارداد هم برابر اصول حقوقی قراردادها طرفین در برابر هم حقوق و تعهداتی دارند که با شرایط خاصی ملزم به اجرای آنها می‌باشند و با عدم انجام تعهدات و متضرر شدن طرف دیگر، برای او حق مطالبه خسارت و طرح دعوا در مراجع قضایی به وجود می‌آید.

در این بخش در پاسخ به پرسش زیر درباره شرط ضمن قرارداد پیمانکاری که در نشست قضایی قضات (سامانه نشست‌های قضایی) مورد بررسی قرار گرفته است به بررسی دیدگاه حقوقی قضات در این‌باره می‌پردازیم.

پرسش حقوقی

در یک قرارداد پیمانکاری که یکی از طرفین آن شرکتی است که به دلیل عدم انجام تعهدات قراردادی، طی رأی صادره، محکوم به پرداخت خسارات موضوع قرارداد شده است، همچنین در ضمن قرارداد شرط شده در صورت تسویه نکردن در موعد مقرر (توسط شرکت)، کلیه خسارات به عهده مدیر عامل شرکت می باشد.

• آیا شرط مندرج در قرارداد جزو شروط صحیح است ؟
• آیا امکان مطالبه خسارت از مدیرعامل در این‌باره از طرف متعهدله وجود دارد ؟

نظر هیئت عالی قضات

با توجه به اینکه در قرارداد پیمانکاری، طرف معامله و متعهد، یک شرکت (شخص حقوقی) است و مدیر‌عامل به عنوان نماینده‌ شرکت، زیر قرارداد را امضا کرده بدیهی است اگر منظور از مسئولیت و تعهد مدیرعامل به عنوان شخص حقیقی باشد، چنین شرطی صحیح و متعهدله می‌تواند حتی پس از صدور حکم محکومیت متعهد (شخص حقوقی) به پرداخت خسارت، در صورت تسویه نکردن دیون و خسارات موضوع قرارداد (محکوم به)، به طرفیت مدیرعامل طرح دعوی نماید اما اگر منظور مدیرعامل به عنوان نماینده‌ی متعهد باشد، اقامه‌ی دعوی به طرفیت ایشان قابلیت استماع و رسیدگی ندارد.

نظر اتفاقی قضات

درباره شرط ضمن قرارداد پیمانکاری اگر مدیرعامل به عنوان نماینده شخص حقوقی (شرکت) منظور طرفین باشد، دعوای مطالبه خسارات از مدیرعامل با توجه به صدور رأی بر محکومیت متعهد به پرداخت خسارات، قابلیت استماع ندارد و با عنایت به عدم توجه دعوا به مدیرعامل قرار رد دادخواست صادر می گردد. پس چنین شرطی صحیح نیست.

ولی چنانچه منظور از مسئولیت مدیرعامل به عنوان شخص حقیقی باشد شرط صحیح است و متعهد‌له می‌تواند حتی پس از صدور رأی بر محکومیت متعهد به پرداخت خسارت، علیه مدیر‌عامل نیز طرح دعوی نماید.

نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی درباره قراردادها که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید.

برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/question

نتیجه‌گیری

در این دعوا که شرکت به عنوان یکی از طرفین قرارداد پیمانکاری به دلیل عدم انجام تعهدات قراردادی محکوم به پرداخت خسارت شده اما به دلایلی خسارت مزبور را در موعد مقرر پرداخت نکرده است طرف دیگر قرارداد (متعهدله) می‌تواند با استناد به شرط مسئولیت شخصی مدیرعامل به پرداخت خسارت (در صورت عدم پرداخت خسارت توسط شرکت) علیه مدیر عامل شرکت طرح دعوا نماید.

پیشنهاد می کنیم هنگام تنظیم قراردادهای خود حتما از دانش حقوقی و تخصص مشاوران و وکلای آنی مشاور بهره‌مند شوید و اگر می‌خواهید شرطی ضمن قرارداد پیمانکاری خود قید کنید به نوع مسئولیت مدیرعامل تاکید نمایید.

زیرا ممکن است منظور از این شرط ، مسئولیت مدیرعامل به پرداخت خسارات به عنوان یک مسئولیت و تعهد شخصی و حقیقی باشد  یا یک مسئولیت به عنوان نمایندگی شرکت.

آثاری که شروط ضمن قرارداد برای طرفین قرارداد دارند متفاوت است. مثلا در مورد نخست اگر شرکت خسارت وارد شده را پرداخت نکند متعهدله می‌تواند علیه مدیرعامل شرکت طرح دعوا کند و مدیرعامل مکلف است از اموال شخصی خود خسارت مذکور را پرداخت کند اما اگر منظور، مورد دوم باشد در این صورت متعهدله نمی‌تواند علیه مدیرعامل طرح دعوا کند زیرا مدیرعامل نماینده شرکت است و تنها می توان از خود شرکت اقدام به مطالبه خسارت کرد و مدیرعامل شخصاً مسئولیتی ندارد.

شرط مسئولیت شخصی مدیر‌عامل در قرارداد پیمانکاری شرط صحیح و شرط مسئولیت مدیرعامل به عنوان نمایندگی شرکت، شرط باطل است.

در تنظیم مفاد قراردادها ، انتخاب واژه‌ها و جمله‌ها می تواند سرنوشت‌ساز باشد در نتیجه برای حفظ حقوق و منافع مالی خود لازم است در تنظیم قراردادهایتان از دقت و کاردانی یک مشاور حقوقی و وکیل قراردادها استفاده کنید.

توصیه می کنیم نوشتار پنج نکته مهم در تنظیم دادخواست دعاوی پیمانکاری را نیز مطالعه بفرمایید.