قراردادهای کار به دو نوع موقت و دائم تقسیم می‌شوند که هر یک از آن‌ها آثار حقوقی متفاوتی برای کارگران و کارفرمایان دارند.

یکی از موضوعات مهم در حقوق کار، نوع قرارداد کارگران و تأثیر آن بر حقوق و مزایای آن‌ها است. افزایش قراردادهای موقت نگرانی‌های بسیاری درباره امنیت شغلی و حقوق کارگران به وجود آورده است.

آنی مشاور در این نوشتار به مقایسه قرارداد کار موقت و دائم و بررسی تفاوت‌های حقوق و مزایای کارگران در قرارداد کار موقت و دائم می پردازد.

تعریف قراردادهای موقت و دائم

قرارداد کار موقت

قرارداد کار موقت ، برای مدت معین و مشخص بین کارگر و کارفرما منعقد می‌شود. این قرارداد برای پروژه‌های خاص یا مشاغلی که به‌طور موقت نیروی کار لازم دارند استفاده می‌شود.

قرارداد کار دائم

قرارداد کار دائم یا نامحدود که در آن زمان مشخصی وجود ندارد تا زمانی که کارگر مرتکب تخلفی نشود یا شرایط خاصی پیش نیاید، کارگر می تواند به کار خود ادامه دهد.

تفاوت‌های حقوقی بین قرارداد موقت و دائم

۱- حقوق و مزایای کارگران در قراردادهای موقت و دائم

بر اساس قانون کار ایران، برخی حقوق و مزایا برای همه کارگران، صرف‌نظر از نوع قرارداد یکسان است در این بخش حقوق مشترک کارگران در هر دو نوع قرارداد را آورده ایم .

1. حداقل دستمزد که برابر مصوبات شورای عالی کار تعیین می شود
2. پرداخت حق بیمه تأمین اجتماعی توسط کارفرما
3. ساعات کاری استاندارد (۴۴ ساعت در هفته)
4. حق برخورداری از مرخصی استحقاقی سالانه (۲۶ روز با احتساب جمعه‌ها)
5. حق دریافت عیدی و سنوات

حقوق و مزایای کارگران دارای قرارداد کار دائم

توجه داشته باشید کارگران دارای قرارداد دائم از مزایای بیشتری نسبت به کارگران موقت برخوردارند، از جمله:

۱- امنیت شغلی بالا:

اخراج کارگران دائم شرایط سخت تری دارد باید با دلیل قانونی و طی مراحل قانونی باشد.

۲- سنوات و پاداش پایان کار:

به‌صورت سالانه محاسبه و پرداخت می‌شود.

۳- اولویت در ارتقای شغلی و افزایش حقوق:

کارگران دائم معمولاً شانس بیشتری برای ارتقا دارند و در صورت افزایش حقوق ابتدا حقوق آنها افزایش داده می شود.

مشکلات و محدودیت‌های قرارداد کار موقت

1. عدم امنیت شغلی و نگرانی درباره تمدید قرارداد
2. احتمال عدم پرداخت مزایا و حقوق کامل
3. سوءاستفاده برخی کارفرمایان از قراردادهای موقت برای دور زدن قانون کار

حمایت‌های قانونی از کارگران در قراردادهای کار

در قوانین ایران، حمایت‌های مختلفی برای کارگران موقت و دائم در نظر گرفته شده است:

1. اصل دائمی بودن قراردادها

برابر ماده ۷ قانون کار، در صورت عدم تصریح به مدت قرارداد، قرارداد دائمی است.

2. حق بیمه تأمین اجتماعی

برابر ماده ۱۴۸ قانون کار، کارفرما موظف به پرداخت حق بیمه تمام کارگران است.

3. حمایت از اخراج غیرقانونی:

برابر ماده ۲۷ قانون کار، اخراج کارگر دائم باید با تأیید شورای اسلامی کار یا مراجع حل اختلاف باشد.

4. پرداخت مزایای پایان خدمت:

برابر ماده ۲۴ قانون کار، کارگران موقت نیز در پایان قرارداد مستحق دریافت سنوات و مزایای قانونی هستند.

برای پیشگیری از وقوع اختلافات و دعاوی مربوط به قرارداد کار و حمایت قانونی از کارگران پیشنهاد می شود که در زمینه اصلاح قوانین کار ،محدود کردن استفاده از قراردادهای موقت ، افزایش حمایت‌های قانونی برای کارگران موقت، به‌ویژه در زمینه امنیت شغلی تدابیری اندیشیده شود.

نظارت بیشتر بر کارفرمایان و افزایش مزایای کارگران موقت برای کاهش تبعیض بین آن‌ها و کارگران دائم نیز ایده خوبی است.

نتیجه‌گیری

قراردادهای موقت و دائم هر یک ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند، اما کارگران با قرارداد دائم از امنیت شغلی و مزایای بیشتری برخوردارند. افزایش استفاده از قراردادهای موقت در برخی مشاغل باعث نگرانی درباره امنیت شغلی کارگران شده است به همین دلیل اصلاح قوانین کار و افزایش نظارت بر اجرای آن‌ها می‌تواند به بهبود وضعیت کارگران موقت کمک کند و تعادل بهتری بین حقوق کارگران و نیازهای کارفرمایان ایجاد نماید.