لایحه نوشته مکتوبی است که از سوی طرفین دعاوی اعم از حقوقی و کیفری و یا توسط ذی‌نفع ثالث در طول فرآیند دادرسی و تا پیش از ختم دادرسی تنظیم و به دادگاه ارائه می گردد.

طرفین دعوا همه درخواست ها و مطالب مربوط به موضوع دعوا را در قالب لایحه به آگاهی دادگاه می رسانند. در این نوشتار به بیان نکات مهم و کاربردی درباره تنظیم لایحه دعاوی حقوقی می پردازیم.

طرفین دعوای حقوقی (خواهان و خوانده) مطابق قانون می‌توانند گفته ها، دفاعیات و دلایل و مستندات خود را تحت عنوان « لایحه دفاعیه » به دادگاه تقدیم نمایند. توجه داشته باشید که در تمامی مراجع دادگستری و غیر دادگستری و مراجع قضایی یا غیر قضایی (مراجع اداری مثل دیوان عدالت اداری) تنظیم لایحه دفاعیه کاربرد دارد.

اهمیت تنظیم لایحه توسط وکیل

با توجه به اینکه قضات در دادگاه ها به دلیل کمبود وقت و حجم زیاد اوراق پرونده ها، وقت زیادی برای مطالعه لایحه ای که اصولی و قانونی تنظیم نشده و باعث سردرگمی می شود ندارند لذا به چگونگی تنظیم لایحه دفاعیه اهمیت زیادی می دهند و تحت تاثیر آن رای صادر می کنند.

در واقع لایحه دفاعیه تکمیل‌کننده دادخواستی است که خواهان برای اقامه دعوا به دادگاه ارائه کرده است و اگر توسط وکیل متخصص دعاوی حقوقی نوشته شود ، دارای اعتبار بالاتری نزد مقامات قضایی می باشد.

نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی درباره حقوق کسب و کار که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید. برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/question

برای تنظیم لایحه دعاوی حقوقی رعایت نکات کاربردی مهمی لازم است که غفلت از آن‌ها ممکن است خسارات جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد که در این بخش به بیان این موارد می پردازیم.

۱۰ نکته کاربردی در تنظیم لایحه

۱- مطالعه دقیق تمام مفاد و جزئیات پرونده توسط وکیل.

۲- به کاربردن استدلال ها و دلایل محکمه پسند و استناد به مواد قانونی در متن لایحه.

۳- دقت به نگارش و به کاربردن صحیح کلمات و رعایت دستور زبان و به کاربردن معنای واقعی کلمات،داشتن قلم خوب و مهارتهای نوشتاری بالا.

۴- توجه به اظهارات طرف مقابل دعوی در پرونده.

۵- توجه به ظاهر یک لایحه یعنی به نوع سربرگ، رنگ قلم و نوع کاغذ، فونت و درشتی کلمات.

۶- داشتن لحنی با احترام به قاضی و طرف مقابل.

۷- نوشتن لایحه با خط خوانا و در صورت امکان تایپ کردن آن.

۸- خطاب درست به مرجع مورد نظر.

۹- انتخاب الفاظ، تعابیر و معانی درست کلمات حقوقی و غیر عامیانه که نشانه سواد و دانش حقوقی نویسنده لایحه است.

۱۰- مختصر و مفید نوشتن لایحه و خودداری از زیاده نویسی و پرگویی و تکرار مطالب.

قسمت های مهم لایحه

یک لایحه دفاعیه مقبول و محکمه پسند که توسط وکیل متخصص دعاوی حقوقی تنظیم شده باید شامل قسمت‌های زیر باشد.

مقدمه لایحه

توضیح کوتاهی از واقعیت پرونده ، موضوع اختلاف ، منشأ و سوابق اختلاف در این قسمت بیان می شود.

متن لایحه

رویدادها، استدلال ها و ضمایم مربوطه، به منظور جهت دادن به ذهن قاضی و نزدیک کردن او به نتیجه مطلوب و مورد نظر ما در این قسمت بیان می شود.

نتیجه لایحه

در قسمت نتیجه از مقدمه و دلایلی و مستنداتی که ذکر شده است نتیجه می گیریم.

لزوم استناد به مواد قانونی در لایحه

استناد به مواد قانونی در لایحه از نظر قانونی ضرورتی ندارد ولی به منظور تاثیرگذاری بیشتر بر ذهن و تصمیم قاضی و اقناع او و تسهیل صدور رای ، بهتر است به مواد قانونی مربوطه در متن لایحه اشاره شود.

همچنین لازم است وکیل یا نویسنده لایحه ، منظور، هدف و خواسته خود را به صورت روشن و واضح در لایحه بیان کند و اگر لایحه مزبور در پاسخ به اظهارات طرف مقابل است جواب تمام ابهامات و ایرادات را به ترتیب بیان کند.

تفاوت دادخواست و لایحه

بر اساس تنظیم و ارائه دادخواست است که دادگاه ملزم به رسیدگی به خواسته خواهان می شود. در واقع با دادخواست، دادرسی شروع می شود. اطلاعاتی که در برگه دادخواست نوشته می شود به صورت خلاصه و مختصر است و دفاعیه و شرح دادن دادخواست توسط طرفین دعوا موکول می شود به اینکه در دادگاه حاضر شوند و در قالب لایحه خواسته ها دلایل و دفاعیات خود را به دادگاه تقدیم کنند. البته مختصر و مفید بودن لایحه دفاعیه نیز اهمیت خاص خود را دارد.

ارائه دادخواست جهت رسیدگی به پرونده مطابق قانون ضروری و الزامی است ؛ اما ارائه لایحه الزامی نیست و طرفین دعوا می توانند با صحبت های شفاهی که در جلسه رسیدگی به دعوا در دادگاه داشته اند،از خود دفاع کنند و خواسته های خود را در دادگاه بیان نمایند.