چک امانی، شرایط چک امانی، اعتبار چک امانی، چک امانی در قانون جدید صدور چک، ماهیت کیفری چک امانی، موضوع متن امانی بودن چک، تاریخ چک امانی، چک امانی حامل و نکات حقوقی درباره چک امانی در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفته است.

مقدمه

ممکن است در رابطه قراردادی بین اشخاص موجبی پیش بیاید که شخصی به درخواست طرف مقابل چکی را به عنوان امانت به او بدهد به عبارتی چنین چکی به منظور تضمین و به وجود آمدن اعتماد بین اشخاص صادر می شود. بنابراین هدف از صدور چک امانی جلب اعتماد و اطمینان از طرف مقابل است که به موجب آن دارنده چک برای تضمین در برابر عدم انجام تعهدات قراردادی از صادرکننده دریافت می کند و در مقابل با انجام تعهد توسط صادر کننده چک و اجرای معامله به طور صحیح، دارنده چک ملزم می شود آن را به صادر کننده مسترد نماید.

البته به نظر می رسد به کار بردن اصطلاح امانی برای چنین چکی درست نیست زیرا اصولا امانت گذار هر وقت بخواهد می‌تواند مورد امانت خود را پس بگیرد در حالی که در این مورد چنین نیست و با درخواست رد چک از طرف صادر کننده ،دارنده ممکن است چک را رد نکند و برگرداندن آن را موکول به انجام تعهدات قراردادی نماید.

شرایط چک امانی

صادرکننده چک با قید کلمه «چک بابت تضمین یا ایفای تعهدات یا امانی بودن » در چک وصف امانی به آن می دهد که با توجه به اصول و قواعد قانونی این قید، دارنده چک را از امتیازاتی محروم می‌کند که در ادامه به توضیح آن می پردازیم.

در مواردی هم ممکن است طرفین شماره چک و امانی بودن آن را در قرارداد پایه درج کنند که در این صورت دارنده چک تنها می تواند در راستای تعهدات قراردادی از آن استفاده کند در غیر این صورت ممکن است به اتهام خیانت در امانت و سوء استفاده از چک مورد تعقیب قرار بگیرد.

اعتبار چک امانی

چکی که با وصف امانی صادر می شود از نظر قانونی معتبر است اما مسلماً تفاوت هایی با سایر چک ها دارد.

به عنوان مثال اگر در متن چک تضمینی بودن یا امانی بودن چک قید شود ماهیت کیفری چک از بین می رود اما بانک‌ها به چنین چکی باید ترتیب اثر بدهند و با مراجعه دارنده وجه آن را پرداخت نمایند پس تا اینجا فهمیدیم که چک امانی امتیاز کیفری بودن را ندارد و دارنده نمی تواند علیه صادر کننده طرح دعوای کیفری کند.

در موردی که دارنده چک امانی با مراجعه به بانک از بی محل بودن چک مطلع شود و گواهی عدم پرداخت دریافت کند و اقدام به طرح دعوای حقوقی علیه صادر کننده نماید باید در دادگاه ثابت کند که صادرکننده به تعهدات قراردادی عمل نکرده و موجب ورود خسارت و زیان به او شده است.

نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی مرتبط با این نوشتاردرباره سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید. برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/question

چک امانی در قانون جدید صدور چک

مطابق قانون، انواع چک عبارتند از چک عادی،چک تایید شده، چک تضمین شده، چک مسافرتی، چک موردی،چک عمومی و چک صیادی.

بنابراین چک امانی در قانون شناسایی نشده است. پس چکهای امانی ماهیتاً از نوع چک های عادی هستند که با قید وصف امانی بر روی آنها یا در متن قرارداد اصلی، امانی تلقی می شوند.

پس چک امانی به منظور امانت و تضمین انجام تعهدات قراردادی صادر می‌شود و تنها در صورتی که متعهد برخلاف توافق و قرارداد عمل کند دارنده حق دارد اقدام به وصول وجه آن کند.

ماهیت کیفری چک امانی

با توجه به مطالبی که بیان شد نتیجه می گیریم که چک امانی ماهیت کیفری ندارد و دارنده آن در صورتی که حق استفاده از چک را داشته باشد می‌تواند از طریق اداره ثبت یا دادگاه عمومی حقوقی نسبت به مطالبه وجه چک و توقیف اموال صادر کننده اقدام کند.

موضوع متن امانی بودن چک

متن امانی بودن چک ممکن است با توجه به موضوع قرارداد و نوع تعهد متفاوت باشد، مثلاً چک از بابت تضمین پرداخت اقساط مهریه، از بابت تضمین حسن انجام کار یک کارگر یا بابت تضمین سرمایه مشارکت مدنی صادر شده باشد. البته عدم ذکر موضوع در متن چک هم ایرادی ندارد و ذکر امانی بودن کافی است همچنین اگر موضوعی را به جای کلمه امانی در متن چک بیاورید باز هم ایرادی ندارد. به عنوان مثال به جای امانی بودن بنویسید تضمین سرمایه قرارداد شماره فلان ، یا تضمین حسن انجام کار قرارداد شماره فلان که همگی نشان دهنده امانی بودن چک هستند.

توصیه می شود در صورتی که قصد صدور چک امانی دارید حتما در موقع تنظیم قرارداد پایه دقت کنید که شماره چک و امانی بودن آن را در قرارداد بنویسید.

تاریخ چک امانی

با توجه به اینکه منظور اصلی از صدور چک امانی تضمین اجرای تعهدات قراردادی است نه پرداخت و وصول وجه آن ،بنابراین معمولاً در چنین چک‌هایی تاریخ نمی نویسند و دارنده در صورت عدم انجام تعهدات از طرف صادرکننده اقدام به درج تاریخ و مطالبه وجه آن می کند البته در قراردادهایی که مدت دار هستند می توان تاریخ چک را به تاریخ آخرین روز قرارداد نوشت.

چک امانی حامل

به طور کلی قبلا صدور چک امانی حامل از نظر قانونی اشکالی نداشت ولی صدور چنین چکی هم از لحاظ حقوقی توصیه نمی شد اما با تصویب قانون جدید چک و با صدور دسته چک های صیادی عملاً صدور چک های در وجه حامل ممنوع شد پس بررسی موضوع صدور چک امانی حامل هم منتفی است.

نتیجه گیری

با توجه به مطالب بیان شده می توان گفت صدور چک امانی از نظر قانونی و با توجه به قانون جدید صدور چک و وضع قوانین جدید در خصوص چک صیادی ایرادی ندارد تنها باید در موقع صدور چک با آگاهی کامل از قوانین و محدودیت های جدیدی که برای صدور چک وجود دارد اقدام کنید و برای معتبر بودن چک، الزامات ثبت چک و عملیات صدور چک در سامانه صیاد را رعایت نمایید تا در آینده متحمل ضرر و زیان مالی نشوید و مجبور به طرح دعوا در مراجع قضایی و صرف وقت و هزینه اضافی نباشید.

پیشنهاد ما مشاوره با مشاوران و وکلای مجرب آنی مشاور است می‌توانید با آگاه شدن از قوانین و راهکارهای قانونی در موقع تنظیم قراردادها و صدور اسناد تجاری حقوق خود را تضمین کنید.

توصیه می کنیم نوشتار اگرچک امانی شما را خرج کردند  را نیز مطالعه بفرمایید.

شما عزیزان می‌توانید برای انجام وکالت یا دریافت مشاوره حقوقی و یا سفارش تنظیم لایحه و دادخواست و دفاعیات حقوقی و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران، کارشناسان و وکلای متخصص در «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و یا 09195663606 تماس حاصل فرمایید. همچنین امکان دریافت مشاوره آنلاین حقوقی و دریافت برخی خدمات حقوقی از طریق لینک زیر برای شما فراهم می‌باشد.

http://app.animoshaver.ir