سهم الارث وراث

دارایی که از متوفی به جا می ماند اعم از مطالبات و بدهی های او ارثیه (ماترک) نامیده می شود. مطابق قانون هر یک از ورثه متوفی میزان مشخصی به عنوان سهم الارث دارند که در صورت قبول ارث از آن برخوردار می‌شوند.

مثلاً در صورتی که متوفی فرزند داشته باشد و مرد باشد سهم الارث همسرش یک هشتم دارایی و اگر فرزند نداشته باشد سهم الارث همسرش یک چهارم دارایی اش می باشد و به همین ترتیب سایر ورثه مانند پدر و مادر ، دختر و پسر و فرزندانشان در طبقه اول وراث،خواهر برادر پدر بزرگ و مادر بزرگ در طبقه دوم ، دایی و خاله عمه و عمو و فرزندانشان در طبقه سوم وراث متوفی هستند که در صورت وجود طبقه اول ارث به آن طبقه می‌رسد و در صورت نبودن طبقه اول ارث به طبقه دوم و اگر در طبقه دوم هم کسی نباشد ارث به طبقه سوم می رسد.

در نهایت اگر شخصی فوت کند و در هیچ یک از طبقات ورثه ای نداشته باشد ارث به حاکم شرع تعلق می‌گیرد و با گذشت ۱۰ سال از تاریخ فوت و پیدا نشدن ورثه ای برای او، تمام دارایی باقی مانده از متوفی به بیت المال منتقل می شود.

در صورتیکه در خصوص میزان سهم الارث هر ورثه و چگونگی تقسیم ارث ، آثار قبول و رد و راهکار قانونی برای برخورد با عدم همکاری وراث در تقسیم سوال و ابهامی داشتید کافیست با یک مشاور و وکیل متخصص در این حوزه مشورت کنید مشاوران حقوقی متخصص در مجموعه آنی مشاور شما را از قوانین راهکارهای قانونی و مراحل اداری تقسیم ارث آگاه می نمایند.

توجه داشته باشید که قبل از تقسیم ارث میان وراث ابتدا باید تکلیف مطالبات بدهی‌های متوفی روشن شود مثلاً دیون متوفی از جمله مهریه همسر باید قبل از تقسیم سهم الارث ها میان وراث پرداخت گردد. مگر این همسر متوفی مهریه را مطالبه نکند و ببخشد.

متوفی اگر بدهی به کسی دارد باید پرداخت شود و اگر طلبی از کسی دارد باید مطالبه گردد و پس از تسویه حساب متوفی اگر وصیتی داشته باشد نوبت به اجرای وصیت متوفی می رسد.

پس از اجرای وصیت مطابق قوانین حاکم در این خصوص ماترک متوفی با توجه به میزان سهم الارث قانونی هر شخص تقسیم خواهد شد البته در برخی موارد که متوفی دارای چندین ورثه است ممکن است در میان آنها در خصوص تقسیم ارث اختلاف به وجود بیاید مثلاً یکی از ورثه حاضر به تقسیم نشود در این نوشتار به بررسی این امر می پردازیم که:

1. در صورتی که یکی از وراث در تقسیم ارث همکاری نکند تکلیف اموال و دارایی و تقسیم آنها چه می شود؟
2. آیا راهی هست که ورثه یا وراث مخالف تقسیم ارث را ملزم به تقسیم کرد؟

عدم همکاری وراث در تقسیم ارث

در صورتی که همه وراث ارثیه را قبول کنند ابتدا باید مطابق قانون مالیات بر ارث ،مالیات ارثیه پرداخت گردد و اگر مانعی برای رسیدن ارث به آنها وجود نداشته باشد (موانع ارث مانند لعان، کفر، قتل، زنازادگی) دارایی متوفی مطابق سهم الارث آنها قابل تقسیم خواهد بود.

انحصار وراثت

گواهی انحصار وراثت سندی است که در آن وراث و میزان سهم الارث آنها مشخص می شود گواهی انحصار وراثت را می توانید با مراجعه به شورای حل اختلاف در آخرین محل اقامت متوفی دریافت کنید.

برای این کار مراجعه همه وراث به مراجع مربوطه نیاز نیست و تنها یکی از وراث با داشتن مدارک مورد نیاز که در زیر بیان می شود می تواند درخواست صدور گواهی انحصار وراثت کند.

مدارک  مورد نیاز برای انحصار وراثت

1. گواهی فوت و مدارک شناسایی متوفی
2. مدارک شناسایی همه وراث
3. سند ازدواج در صورت متاهل بودن متوفی
4. رسید مالیاتی
5. استشهادیه محضری( ذکر اسامی و امضای وراث و امضای دو نفر شاهد و گواهی امضاها توسط سردفتر لازم است)

اختلاف و عدم همکاری در تقسیم ارث

در صورتی که طبق روال عادی وراث حاضر به تقسیم نشوند مثلاً برای فروش و انتقال اموال متوفی با اعلام رضایت نکنند(برای فروش هر یک از اموال، امضای ورثه یا وکالت در فروش از طرف آنها نیاز هست) به عبارتی در تقسیم ارث اگر ورثه ای با سایر وراث همکاری نکند و میان آن ها توافقی حاصل نشود خواهان تقسیم برای اجرای حق قانونی خود راهی جز مراجعه به دادگاه و ارائه دادخواست تقسیم ترکه نخواهد داشت.

مدارک لازم برای درخواست تقسیم ارث

برای درخواست تقسیم ارثیه،وراثی که خواهان تقسیم هستند باید علاوه بر مدارک شناسایی خود گواهی فوت متوفی و گواهی انحصار وراثت را همراه داشته و پس از تنظیم دادخواست تقسیم ترکه علیه سایر وراث به دلیل عدم همکاری در تقسیم ارث طرح دعوا کنند.

لازم به ذکر است که برخورداری از حقوق مالی ناشی از ارث یکی از حقوق اولیه شرعی و قانونی هر شخص است پس عدم همکاری و رضایت نداشتن برای تقسیم در نهایت به جایی نمی رسد و به حکم قانون فرد مخالف به اجبار ملزم به قبول تقسیم ارث می گردد تقسیم در نهایت از طریق دادگاه انجام می گیرد.

نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی مرتبط با این نوشتار درباره سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید. برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/question

در صورتی که میان وراث غایب مفقودالاثری باشد تکلیف چیست؟

اگر یکی از وراث غایب باشد یعنی غیبتی طولانی داشته و کسی از زنده بودن یا مرگش اطلاعی نداشته باشد و نشانه یا خبری هم از او وجود نداشته باشد در این صورت غایب مفقودالاثر محسوب می شود در این مورد تقسیم ترکه کمی پیچیده تر می شود و دادگاه برای غایب مذکور امینی تعیین می نماید که تا زمان روشن شدن وضعیت غایب مسئولیت اداره اموال با او باشد.

بنابراین غایب بودن یکی از وراث مانع تقسیم ارث نیست و سایر وراث مخالف نمی‌توانند به بهانه غیبت او از تقسیم خودداری کنند و در نهایت با درخواست تقسیم وراث موافق ترکه از طریق دادگاه تقسیم خواهد شد.

عواقب عدم تقسیم ارث

برخی از اموال متوفی مانند لوازم شخصی یا اثاثیه منزل که دارای سند مالکیت رسمی نیستند و معمولاً ورثه آنها را با توافق یکدیگر میان هم تقسیم می‌کنند یا می فروشند بدون اینکه نیاز به تنظیم و انتقال رسمی باشد. و حتی ممکن است برخی از اموال و دارایی متوفی را که نیاز به تنظیم سند رسمی فروش هست از راه های غیر قانونی مانند جعل شناسنامه به خود یا دیگری منتقل کنند در این صورت ورثه محروم از ارث می تواند از طریق قانونی وارد عمل شود و علیه وراث مذکور طرح دعوا و دادخواست ابطال تقسیم را به دادگاه ارائه کند.

لازم به ذکر است که فروش یا اجاره ملک موروثی بدون رضایت و اجازه سایر ورثه مطابق قانون انتقال مال غیر ، کلاهبرداری محسوب می‌شود و مجازات سنگینی دارد و عقد مزبور هم باطل است و کسی که با اطلاع از این امر با طرف کلاهبردار وارد معامله شده هم به جرم کلاهبرداری محکوم خواهد شد.

تقسیم ارث توسط دادگاه

انواع تقسیم ارث

روش های تقسیم توسط دادگاه