ورود و خروج کالا به صورت مخفیانه و بدون مجوز قانونی از مرز های کشور قاچاق نامیده می شود اگر جابجایی کالای قاچاق در داخل مرزهای کشور باشد قاچاق داخلی و اگر جابجایی کالای قاچاق از مرزهای یک کشور صورت بگیرد قاچاق خارجی است.

اشخاص مجاز برای کشف کالای قاچاق

مطابق ماده ۳۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز دستگاه‌های زير در حدود وظايف محوله قانونی كاشف در امر قاچاق محسوب می شوند:

الف ـ وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكی

ب ـ وزارت جهاد كشاورزی

پ ـ گمرک جمهوری اسلامی ايران در محدوده اماكن گمركی

ت - سازمان حمايت مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان

ث - سازمان حفاظت محيط زيست

ج ـ سازمان ميراث فرهنگی، گردشگری و صنايع دستی

چ ـ بانک مركزی جمهوری اسلامی ايران

ح ـ شركت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ايران

خ ـ شركت سهامی شيلات ايران

د ـ شركت دخانيات ايران

تبصره ـ ضابطين نيز در حدود وظايف محوله قانونی خود كاشف محسوب مي شوند.

مهمترین دستگاه اجرایی کاشف در کشف جرم قاچاق

یکی از مهمترین دستگاه های اجرایی کاشف در کشف جرم قاچاق کالا به اقتضای موقعیتی که دارد گمرک جمهوری اسلامی ایران است .

حفاظت گمرک‌های کشور برای حفاظت از اماکن گمرکی و کالاهای موجود در آن ها و امور اجرایی مبارزه با قاچاق در محدوده آن اماکن با اخذ مجوز از ستاد کل نیروهای مسلح تشکیل شده و ماموران آن در حدود وظایف شان و با شرایط مقرر در قانون آیین دادرسی کیفری ضابط خاص قضایی در امر کشف کالای قاچاق محسوب می شوند.

اقدامات قانونی کاشف جرم قاچاق

در زمان کشف جرم قاچاق ماموران دستگاه اجرایی کاشف، درصورتی که وجود قرائن و امارات موجود از جمله وسایل و تجهیزات مورد استفاده در ارتکاب جرم و حجم و ارزش کالای مکشوفه محرز باشد یا احتمال وقوع جرم به صورت قاچاق سازمان یافته یا ارتکاب توسط متهم با سابقه وجود داشته باشد با ذکر دلایل و قرائن و امارات باید موضوع را برای انجام اقدامات قانونی لازم به مقام قضایی اعلام نمایند.

وزارت اطلاعات و نیروی انتظامی نیز وظیفه دارند با هماهنگی مرجع قضایی صالح،خود یا بنابر اعلام اشخاص کاشف کالای قاچاق و احراز جرم قاچاق، شبکه های اصلی جرم و دارایی های آنها را شناسایی و اقدام به تشکیل پرونده و تکمیل تحقیقات مطابق قانون آیین دادرسی کیفری نمایند.

نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی درباره حقوق کیفری و جرایم که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید. برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/question  

وظایف ضابطین در صورت کشف جرم قاچاق

ضابطین مکلفند اموال مکشوفه و وسایل حمل کالای قاچاق یا محل نگهداری و اختفای آن را مطابق این قانون حسب مورد توقیف و پلمب کنند و صورتجلسه کشف را با ذکر دقیق مشخصات کالای قاچاق، مالک و حاملان آنها تنظیم کنند و به امضای متهم یا متهمان برسانند و در صورت استنکاف، مراتب را در صورتجلسه کشف قید کنند.

همچنین ضابطین مکلفند بلافاصله و در صورت عدم دسترسی ظرف بیست و چهار ساعت از زمان دستگیری، ضمن تحت نظر قراردادن متهم، پرونده تنظیمی را نزد مرجع صالح ارسال نمایند.

مجوز بازرسی

در صورت دلالت قرائن و امارات قوی بر وجود کالای قاچاق، ضابطین می توانند پس از کسب مجوز بازرسی از مرجع قضائ، به انبارها و اماکن و مستغلات محل اختفاء یا نگهداری کالا و یا ارز قاچاق وارد شوند و حتی المقدور با حضور صاحب محل نسبت به بازرسی محل و کشف قاچاق اقدام نمایند و حسب مورد جهت رسیدگی به مرجع صالح ارجاع دهند.

تنظیم صورت‌جلسه بازرسی محل با ذکر جزئیات امر مانند ساعت بازرسی، افراد حاضر و مشخصات کالا و یا ارز قاچاق مکشوفه الزامی است.

لازم به ذکر است که بازرسی از اماکن عمومی، نیازی به مجوز موضوع این ماده ندارد.(ماده ۴۲ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز)

مرجع رسیدگی به جرایم قاچاق کالا

مرجع رسیدگی به جرایم مربوط به کشف کالاهای قاچاق دادسرا و دادگاه انقلاب می باشد.

مطابق قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز رسیدگی به جرائم قاچاق کالا و ارز سازمان یافته و حرفه ‏ای قاچاق کالاهای ممنوع و قاچاق کالا و ارز مستلزم حبس و یا انفصال از خدمات دولتی در صلاحیت دادسرا و دادگاه انقلاب است.  و سایر پرونده‏‌های قاچاق کالا و ارز، تخلف محسوب و رسیدگی به آن در صلاحیت سازمان تعزیرات حکومتی است. چنانچه پرونده‌ای، متهمان متعدد داشته و رسیدگی به اتهام یکی از آنان در صلاحیت مرجع قضائی باشد، به اتهامات سایر اشخاص نیز در این مراجع رسیدگی می‌شود.