در قانون کار ایران حقوق کارگران شامل حقوق مالی و مزایای دیگری است که برابر قرارداد کار و مقررات بین کارگر و کارفرما ، باید به کارگر پرداخت شود.

حقوق پایه ، مزایا و امتیازات و پاداش‌ها ، هزینه آمد و رفت ، سود سالیانه ، هزینه مسکن و کمک عائله‌مندی از جمله مهمترین این حقوق می باشند.

توجه داشته باشید که پرداخت حقوق کارگر، یک تکلیف قانونی برای کارفرماست و در صورت عدم پرداخت حقوق و مزایای کارکنان ، قوانین کار و تأمین اجتماعی ایران مجازات‌هایی را برای کارفرمایان در نظر گرفته‌اند.

مجازات عدم پرداخت حقوق و مزایای کارگران

1. الزام کارفرما به پرداخت حقوق معوقه

کارفرما موظف است حقوق معوقه کارگر را پرداخت کند. در صورت تأخیر ، ممکن است مشمول جریمه دیرکرد شود.

2. پرداخت خسارت و جرایم تأخیر

برابر ماده ۳۴ و ۳۷ قانون کار ، تأخیر در پرداخت حقوق ، کارفرما را ملزم به پرداخت خسارات ناشی از این تأخیر می‌کند.

برابر ماده ۴۵ قانون تأمین اجتماعی، اگر حق بیمه کارکنان پرداخت نشود، علاوه بر جریمه، باید با نرخ معین محاسبه و پرداخت گردد.

3. مجازات کیفری

بر اساس ماده ۱۷۲ قانون کار، عدم پرداخت حقوق و مزایا می‌تواند منجر به حبس از ۹۱ روز تا یک سال و جریمه نقدی برای کارفرما شود.

در صورت تکرار تخلف هم مسلما مجازات تشدید می‌شود.

4. تعطیلی واحد متخلف

در صورت تداوم تخلف و عدم پرداخت حقوق کارگران ، مقام قضایی می‌تواند حکم به تعطیلی کارگاه بدهد.

5. ممنوعیت فعالیت و محرومیت از مزایا

حتی ممکن است کارفرما از دریافت تسهیلات بانکی ، شرکت در مناقصات و مزایای دولتی محروم شود.

6. امکان فسخ قرارداد از سوی کارگر

کارگر در صورت عدم دریافت حقوق خود می‌تواند یک‌طرفه قراردادکار را فسخ کرده و درخواست خسارت نماید.

پس کارگران عزیز آگاه باشید با در نظر داشتن حقوق قانونی خود ، اگر کارفرمایی حقوق و مزایای شما را پرداخت نکرده است، می‌توانید به اداره کار شکایت کنید و پرونده خود را پیگیری نمایید.

اگر کارگر حقوق خود را دریافت نکند، می‌تواند اقدامات قانونی زیر را انجام دهد:

همیشه بهترین راه ، شکایت و طرح دعوا در مراجع قانونی نیست راه حل های دیگری هم هست که در ادامه نوشتار به بیان آنها پرداخته ایم.

۱. مذاکره با کارفرما

بهتر است دوستانه و کتبی از کارفرما درخواست کنید که حقوق معوقه شما را پرداخت کند.

۲. ارسال اظهارنامه رسمی

اگر کارفرما به درخواست شما توجهی نکرد ، می‌توانید یک اظهارنامه رسمی از طریق دفاتر خدمات قضایی ارسال کنید و درخواست پرداخت حقوق خود را قانونا ثبت کنید.

۳. شکایت به اداره کار

شما می‌توانید با مراجعه به اداره کار محل کار خود، شکایت رسمی تنظیم کنید. اولین اقدام ، ارائه مدارک (قرارداد، فیش‌های حقوقی، لیست بیمه و...) ، پر کردن فرم دادخواست ، حضور در جلسات رسیدگی و داوری می باشد.

۴. پیگیری از طریق دیوان عدالت اداری

اگر کارگر از رای اداره کار هم به نتیجه دلخواه خود نرسید ، می‌تواند به دیوان عدالت اداری اعتراض کند.

۵. طرح دعوای حقوقی یا کیفری

در مواردی مانند عدم پرداخت بیمه، کارگر می‌تواند از طریق دادگاه نیز اقدام کند.

۶. استفاده از حق ترک کار

اگر کارفرما مکرراً حقوق را نپردازد، کارگر قانونا حق دارد قرارداد را فسخ کند و درخواست خسارت کند. (ماده ۲۱ قانون کار)

مراجع رسیدگی به شکایت کارگر

برابر قانون کار ایران مراجع حل اختلاف بین کارگر و کارفرما به ترتیب عبارتند از شورای صنفی ، شورای اسلامی کار ، انجمن‌های صنفی غیردولتی ، هیات تشخیص ، هیات حل اختلاف.

طبق ماده ۱۵۷ قانون کار، اختلافات بین کارگر و کارفرما باید ابتدا در شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی کارگران و نماینده قانونی آن‌ها حل شود. اگر این ساز و کار قابل اجرا نباشد، اختلاف به مراجع حل اختلاف کارگر و کارفرما یعنی هیات تشخیص و هیات حل اختلاف منتقل می‌شود. پس از رسیدگی به اختلاف در مراجع مذکور ، رای صادره هنوز هم قابل اعتراض در دیوان عدالت اداری است.

در صورت اعتراض به این رای در دیوان عدالت اداری، به دلیل لازم‌الاجرا بودن آن، می‌توانید همراه با تقدیم دادخواست اعتراض، درخواست صدور دستور موقت برای جلوگیری از اجرای رأی را نیز مطرح کنید.

دیوان عدالت اداری به عنوان مرجعی مستقل برای بررسی شکایات و اعتراضات مردم در قبال مامورین، واحدها و آیین‌نامه‌های دولتی تشکیل شده و طبق قانون اساسی ایران، مسئولیت حفظ حقوق شهروندان را بر عهده دارد و تصمیمات قطعی در این زمینه را صادر می‌کند.