در نوشتارهای کاربردی فراوانی که در سامانه آنی‌مشاور منتشر کرده‌ایم به بسیاری از نیازها و پرسش‌ها و دغدغه‌های حقوقی شما درباره چک پاسخ داده‌ایم در این نوشتار نیز به تفسیر و بررسی ماده ۱۴ قانون صدور چک پرداخته و نکات حقوقی مهمی درباره دستور عدم پرداخت وجه چک غیرقابل پرداخت و جرم بودن آن می‌پردازیم.

مراحل صدور دستور عدم پرداخت وجه چک

برای صدور دستور عدم پرداخت وجه چک، توسط بانک، صادر‌کننده می‌بایست بصورت حضوری، به بانک مراجعه کرده و درخواست خود را کتبا ارائه دهد و حداکثر، ظرف یک هفته از درخواست، برگه ثبت شکایت یا دستور دادگاه را برای جلوگیری از پرداخت وجه چک به بانک ارائه نماید.

ماده ۱۴ قانون صدور چک

موضوع ماده ۱۴ قانون صدور چک مبنی بر صدور دستور خلاف از سوی صادرکننده چک یا ذینفع یا قائم مقام قانونی او به بانک، در عدم پرداخت وجه چک ناظر به موردی است که چک ذاتا قابل پرداخت باشد و به عبارت دیگر موجودی کافی در بانک را داشته باشد که در این‌صورت بانک با احراز هویت دستور‌دهنده از پرداخت وجه آن خودداری می‌نماید و چکی که به هر علت غیرقابل پرداخت بوده از دایره شمول این ماده و جرم مربوطه خارج است.

بنابراین صادرکننده چک اگر بدون توجیه قانونی (مثلا چک مفقود یا سرقت یا جعل شده یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرائم دیگری تحصیل گردیده) دستور عدم پرداخت چکش را بدهد و آن حساب موجودی کافی برای پرداخت مبلغ چک را داشته باشد و تنها برای رسیدن به نفع شخصی و با سوءنیت، مانع وصول وجه چک توسط دارنده شود این اقدامش جرم است.

نکته مهم این است که اگر صادر‌کننده چک دستور عدم پرداخت چکی را بدهد که در حسابش موجودی کافی برای وصول وجه چک را ندارد و یا به هر دلیل دیگری غیر قابل پرداخت باشد در این صورت مرتکب جرم مذکور در ماده ۱۴ قانون صدور چک نشده است. زیرا در هر حال چه دستور عدم پرداخت صادر می‌کرد چه نمی‌کرد دارنده نمی‌توانست وجه چک را وصول کند پس این اقدام صادر‌کننده چک تاثیری در وضعیت دارنده چک ندارد.

به عبارت دیگر چک مزبور به علت نداشتن موجودی غیرقابل پرداخت می‌باشد و با در نظر داشتن این موضوع که صادرکننده چک با صدور دستور عدم پرداخت چک، مرتکب بزه عقیم (جرم ناتمام) شده که قانونا مجازات ندارد، عمل او جرم نیست.

یک نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی مرتبط با این نوشتار که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید.

برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/questio

آثار صدور دستور عدم پرداخت خلاف واقع

وقتی دارنده چک با ارائه چک به بانک ، با دستور عدم پرداخت رو به رو می‌شود بانک مکلف است وجه چک را تا تعیین تکلیف آن در مرجع رسیدگی یا انصراف دستوردهنده در حساب مسدودی، نگهداری نماید. سپس بانک گواهی عدم پرداخت چک را با ذکر علت اعلام شده صادر و تسلیم دارنده چک می‌نماید.

مهمترین اثری که صدور دستور عدم پرداخت خلاف واقع دارد اعتراض دارنده چک به دستور عدم وصول وجه چک در زمان مقرر می‌باشد که موجب متضرر شدن دارنده چک و بروز مشکلات حقوقی و طرح دعاوی مربوطه خواهد بود.

اعتراض دارنده چک به دستور عدم پرداخت

ماده ۱۴ قانون چک درباره امکان عدم پرداخت وجه چک توسط بانک، به درخواست صادرکننده، مربوط به مواردی مانند اینکه دارنده، چک را به واسطه یک جرم یا مفقودی چک، بدست آورده است، می‌باشد و چنانچه دارنده، بتواند، کذب بودن ادعای صادرکننده را ثابت کند، می‌تواند، علیه این اقدام صادرکننده،اعتراض کرده و از او، شکایت کند.

در صورت اعتراض دارنده چک به دستور عدم پرداخت و عدم امکان وصول مبلغ چک، دستور به رفع عدم پرداخت در صورتی ممکن است که دارنده چک، اثبات کند که ادعای صادرکننده چک که با دستور خود سبب عدم پرداخت وجه چک شده، کذب و باطل است.

در صورتی که کذب بودن و خلاف بودن ادعای صادرکننده، اثبات شود، صادرکننده به جبران خسارت و زندان ناشی از صدور چک بلامحل، محکوم خواهد شد.

ماده ۱۴ قانون صدور چک در این باره چنین مقرر کرده:

دارنده چک می‌تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت داده شکایت کند و هرگاه خلاف ادعایی که موجب عدم پرداخت شده ثابت گردد دستور دهنده علاوه بر مجازات مقرر در ماده ۷ قانون صدور چک به پرداخت کلیه خسارات وارده به دارنده چک محکوم خواهد شد.»

توصیه می کنیم نوشتار شیوه جدید پیگیری قانونی برای دریافت مبلغ چک برگشتی را نیز مطالعه بفرمایید.

شما عزیزان می‌توانید برای انجام وکالت یا دریافت مشاوره حقوقی و یا سفارش تنظیم لایحه و دادخواست و دفاعیات حقوقی و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران، کارشناسان و وکلای متخصص در «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و یا 09195663606 تماس حاصل فرمایید.

همچنین امکان دریافت مشاوره آنلاین حقوقی و دریافت برخی خدمات آنلاین حقوقی از طریق لینک زیر برای شما فراهم می‌باشد

http://app.animoshaver.ir