تعریف ضمانتنامه بانکی ،انواع ضمانتنامه های بانکی و کاربرد آنها، شرایط صدور ضمانت نامه های بانکی ، پرکاربردترین نوع ضمانت نامه های بانکی ، معایب و مزایای ضمانتنامه های بانکی و اصل استقلال ضمانتنامه ها از قرارداد پایه در این نوشتار مورد بررسی قرار می گیرد.

ضمانتنامه بانکی چیست؟

ضمانت نامه بانکی قرارداد یا سندی است که به موجب آن صادرکننده حسب درخواست متقاضی تعهد می کند عندالمطالبه یا در سررسید معینی مبلغ معینی را از بابت موضوع خاصی که مربوط به متقاضی است به ذینفع یا به حواله کرد او پرداخت کند.

ضمانتنامه های بانکی تعهد قراردادی میان بانک و مشتری هستند اغلب در معاملات تجاری و هم در معاملات شخصی مورد استفاده قرار می گیرند ضمانت نامه های بانکی به منظور تسهیل تجارت و رونق کسب و کارها شرایطی را ایجاد می‌کنند تا معامله کنندگان در فضای امن تری و با اطمینان خاطر بیشتری اقدام به معامله و انعقاد قرارداد نمایند.

صدور ضمانت نامه ها مانند سایر تسهیلات بانکی در نظام بانکی ایران اهمیت زیادی دارد لذا اعتبار سنجی مشتری از پیش نیازهای اصلی و مهم صدور ضمانت نامه هاست.

درخواست صدور ضمانت نامه از طرف مشتری بانک انجام می شود (ضمانت خواه) و مبنای آن قراردادی است که بین ضمانت خواه و ذینفع ضمانت نامه منعقد شده است.

بانک در واقع با صدور ضمانتنامه بانکی متعهد می شود که اگر مشتری بانک به تعهدات قراردادی خود در موعد معین عمل نکند با اعلام ذینفع وجه الضمان یا مبلغ مقرر در ضمانت نامه را در وجه ذینفع پرداخت کند.

توجه داشته باشید ضمانت‌نامه‌های بانکی غیرقابل انتقال هستند و فقط توسط ذینفع که در ضمانت نامه مشخص شده قابل استفاده می باشند.

انواع ضمانتنامه های بانکی و کاربرد آنها

ضمانتنامه های مناقصه یا مزایده :

این نوع ضمانت نامه در مناقصه ها و مزایده ها کاربرد دارد؛ به طوری که از شرکت کننده ها برای اطمینان از انجام تعهداتشان و عدم انصراف، ضمانت نامه ای دریافت می شود.در صورتی که از سوی شرکت کننده ای ضمانت نامه ای ارائه نگردد از رقابت کنار گذاشته خواهد شد. میزان آن معمولاً ۵ درصد قیمت پایه است.

ضمانتنامه ریالی تعهد پرداخت :(ضمانتنامه بازپرداخت)

این نوع ضمانت نامه جهت تضمین بازپرداخت هرگونه وام و تسهیلات دریافتی توسط ضمانت خواه از ذی نفع ،دریافت می شود.

ضمانت‌نامه گمرکی :

این نوع ضمانتنامه از وارد کننده‌های کالا به کشور اخذ می شود در مواردی که نتوانند حقوق گمرکی را یکجا پرداخت کنند گمرک ضمانت‌نامه‌هایی با سررسیدهای معین از آنها دریافت می‌کند.

ضمانتنامه پیمان :

کاربرد آن در قراردادهای پیمانکاری دولتی است دولت به عنوان کارفرما برای اجرای پروژه‌های عمرانی و تولیدی این نوع ضمانت نامه را از پیمانکاران اخذ می‌کند.

ضمانت نامه حسن انجام تعهد :

این نوع ضمانتنامه در قراردادهای کار و تعهدات ناشی از امضای پیمان اخذ می‌شود این نوع ضمانت نامه برای تضمین حسن انجام تعهدات و اجرای تعهدات قراردادی در موعد معین صادر می گردد.

ضمانت نامه پیش پرداخت :

در قراردادهای پیمانکاری و قرارداد کار کاربرد دارد در مواردی ممکن است کارفرما برای تجهیز کارگاه یا تکمیل لوازم مورد نیاز جهت اجرای عملیات کاری درصدی را به پیمانکار پرداخت می کند و در مقابل ضمانت نامه ی پیش پرداخت را از او می گیرد با گذشت زمان که تجهیزات کامل می شود مبلغ ضمانت نامه هم کاهش می یابد.

ضمانت نامه استرداد کسور وجه الضمان :

این نوع ضمانت نامه در قراردادهای کار کاربرد دارد کارفرما برای تضمین حسن انجام کار مبلغی را از پیمانکار دریافت می‌کند این مبلغ معمولا ۱۰ درصد از صورت وضعیت های پیمانکار می‌باشد که در حسابی نزد کارفرما نگهداری می‌شود.

ضمانتنامه ریالی حسن انجام کار:

این نوع ضمانت نامه در قراردادهای پیمانکاری کاربرد دارد که کارفرما به منظور اطمینان از حسن انجام کار در زمان انعقاد قرارداد کار از کارگران پیمانکار مطالبه می‌کند میزان آن معمولاً ۱۰ درصد مبلغ قرارداد است.

نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی درباره قراردادهای بانکی که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید.

برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/question

پرکاربردترین ضمانتنامه ها مربوط به چه معاملاتی است؟

با توجه به معرفی انواع ضمانتنامه ها در نوشتار فوق معلوم شد که پر کاربردترین ضمانتنامه ها ضمانتنامه‌های مربوط به قرارداد کار و قرارداد پیمانکاری هستند . معمولا اشخاص برای تضمین منافع مالی و  قراردادی خود و برای اطمینان از اجرای تعهدات طرف معامله این شیوه را انتخاب می کنند.

شرایط صدور ضمانت‌نامه بانکی

برای صدور ضمانتنامه بانکی مسلماً بانک شرایط خاصی برای متقاضیان در نظر می‌گیرد مشتری که متقاضی دریافت ضمانتنامه است باید مطابق مقررات بانکی وثیقه یا وثایق متعددی را که با توجه به توان پرداختش تعیین می شود به بانک ارائه دهد به عنوان مثال در زیر به بیان این وثیقه ها می پردازیم:

1. وجه نقد یا طلا یا اسناد خزانه یا اوراق قرضه دولتی و اوراق مشارکت منتشره بر اساس مجوز بانک مرکزی یا سپرده سرمایه گذاری مدت دار یا حساب های پس انداز قرض الحسنه نزد بانک یا گواهی های سپرده های سرمایه گذاری مدت دار یا اوراق قرض الحسنه یا حساب های ارزی یا حساب سرمایه گذاری مدت دار متقاضی نزد سایر بانکها.
2. تضمین بانکها یا موسسات اعتباری غیربانکی معتبر خارجی.
3.  سفته با ضمانت قابل قبول بانک، اموال غیرمنقول، برگ وثیقه ی انبارهای عمومی مربوط به کالا، سهام شرکت هایی که در بورس پذیرفته شده باشند، کشتی و هواپیما.

استقلال ضمانت نامه های بانکی از قرارداد پایه

اصل استقلال ضمانت نامه بانکی از قرارداد پایه به این معناست که ایرادات و اختلافات مربوط به رابطه میان متقاضی ضمانت نامه و ذی نفع در رابطه قراردادی خود ربطی به اعتبار و اجرای ضمانتنامه بانکی ندارد به عبارتی بانک تنها با توجه به تعهد مستقلی که در برابر ذینفع ضمانتنامه دارد موظف است بدون قید و شرط ضمانت نامه بانکی را پرداخت کند.

البته در مواردی که متقاضی ضمانت نامه بتوانند حیله و تقلب و سوء استفاده ذینفع را بر مبنای مطالبه ناروای وجه ثابت کند دادگاه می تواند بر خلاف اصل استقلال قراردادی دستور موقت به منع پرداخت را صادر نماید.

معایب ضمانتنامه ها بانکی

برخی اشخاص که آمادگی و مهارت کار دارند ولی برای تضمین و اثبات اعتبار کاری خود پشتوانه ای ندارند و از شرط ارایه وثیقه برای دریافت ضمانت نامه هم برخوردار نیستند مسلما برای انعقاد قرارداد کار با دیگران به مشکل برمی خورند.و به نوعی از کسب و کاری که در آن تخصص دارند محروم می شوند.

مزایای ضمانتنامه های بانکی

بهره مندی از ضمانت‌نامه‌های بانکی موجب رشد کسب و کارها افزایش معاملات تجاری و افزایش کارآفرینی می شود. ضمانت نامه‌های بانکی اعتبار متقاضی و قرارداد را افزایش می‌دهد و اشخاص با اطمینان بیشتری میل به انعقاد قرارداد ها و انجام معاملات پیدا می کنند که نتیجه آن رشد اقتصاد کشور است مهمترین مزیت ضمانت‌نامه‌های بانکی ایجاد شرایط ویژه و اعتبار بخشی به شرکتها و مشاغل کوچک است به عبارتی بانک مانند یک شریک تجاری در کنار صاحب کسب و کار برای ذینفع اطمینان و امنیت در معامله را ایجاد می نماید.

توصیه  می کنیم نوشتار شرایط پرداخت وجه ضمانت نامه بانکی بدون شرط را نیز مطالعه فرمایید.

شما عزیزان می‌توانید برای انجام وکالت یا دریافت مشاوره حقوقی و یا سفارش تنظیم لایحه و دادخواست و دفاعیات حقوقی و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران، کارشناسان و وکلای متخصص در «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و یا 09195663606 تماس حاصل فرمایید.

همچنین امکان دریافت مشاوره حقوقی آنلاین و دریافت برخی خدمات حقوقی آنلاین از طریق لینک زیر برای شما فراهم می‌باشد.

http://app.animoshaver.ir