در این نوشتار به بیان چند نکته مهم درباره تصرف عدوانی و بررسی معیارهای عدوانی بودن تصرف،مصادیق تصرف عدوانی، شرایط طرح دعوای تصرف و دعوای تصرف عدوانی حقوقی و تصرف عدوانی کیفری پرداخته ایم.

دعوای تصرف عدوانی 

ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیرمنقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می کند.

در دعوای مذکور، دعوا از جانب متصرف سابق مال مطرح می شود و لازم نیست خواهان دعوا حتما مالک مال هم باشد.

نکته بعدی در دعوای تصرف عدوانی این است که تصرف باید بدون رضایت متصرف سابق و به طور غیر قانونی انجام شده باشد یعنی اگر متصرف سابق با رضایت خود و یا در قالب قرارداد خاصی مال را به تصرف دیگری داده باشد و بعدا بخواهد آن را در اختیار خود بگیرد اما متصرف کنونی به این خواسته عمل نکند، دعوای قابل طرح دیگر تصرف عدوانی نخواهد بود. تصرف باید بر روی مال غیر منقول باشد، یعنی تصرف مال منقول دیگران، در قالب طرح دعوای تصرف عدوانی جایی ندارد.

نکته بعدی درخواست اعاده تصرف از جانب متصرف سابق است نه این که مثلا بخواهد از متصرف کنونی اجرت المثل بگیرد و یا درخواست دیگری داشته باشد.

به عبارتی دیگر خواسته دعوای تصرف عدوانی اعاده تصرف برای متصرف سابق می باشد.

تصرف یعنی سلطه ای که فرد نسبت به مال خود دارد حق مالکیت هم یکی از حقوق اولیه اشخاص است که باید مورد حمایت قانون کشور قرار گیرد در مواقعی که حق تصرف یا حق مالکیت شخص در مالش مورد تعرض قرار می گیرد مطابق قانون می تواند با طرح دعوای تصرف عدوانی خواهان اعاده حقوق خود باشد.

معیارهای دعوای تصرف عدوانی

۱- سبق تصرف خواهان ۲- لحوق تصرفات خوانده ۳- عدوانی بودن تصرفات معیار ها و ارکان تصرف عدوانی می باشند

انواع دعوای تصرف

دعوای تصرف عدوانی یکی از انواع دعاوی تصرف تعیین شده در قانون است دعوای ممانعت از حق و دعوای مزاحمت هم انواع دیگر دعوای تصرف می باشند.

مصادیق تصرف عدوانی

اگر شخصی، ملکی که در تصرف شخص دیگر است را با توسل به زور ، صحنه سازی، ساخت و ساز و اقدامات خلاف قانون ، از تصرفش خارج کند مرتکب جرم تصرف عدوانی شده است.

پی کنی و دیوارکشی، از بین بردن مرزبندی و کرت بندی موجود و تغییر حد و مرز ملک دیگری، نهرکشی و حفر چاه، درختکاری و کشت و کار، انبارکردن کالا و قرار دادن اشیا در ملک دیگری اگر بدون رضایت متصرف ملک و به منظور مالک و ذیحق معرفی کردن خود انجام شود نیز تصرف عدوانی شناخته می شود.

(ماده۶۹۰قانون مجازات اسلامی)

نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی درباره دعاوی تصرف که مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید.

برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/question

شرایط طرح دعوای تصرف

در قانون جدید برای تصرف و اقامه دعوای تصرف مهلت خاصی تعیین نشده است و مدت آن به نظر دادگاه بستگی دارد.

لذا مدت زمان تصرف خواهان باید به اندازه‌ای باشد که عرفاً متصرف شناخته شود.

در حالیکه در قانون قبلی برای طرح دعوای تصرف، خواهان باید لااقل تصرف یکساله خود را ثابت می کرد.

در دعوای تصرف نیازی به ارائه دلیل مالکیت (سند مالکیت) از طرف خواهان دعوا نیست و اثبات تصرف سابق بر مال برای طرح دعوا کافی است.

رسیدگی به این دعوا خارج از نوبت و فوری است.

هزینه دادرسی دعوای تصرف به میزان هزینه دعاوی غیر مالی بوده و مقطوع است.

برای صدور دستور موقت در این دعوا نیازی به گرفتن تامین از خواهان برای جبران خسارات احتمالی وجود ندارد.

علاوه بر دعوای تصرف عدوانی حقوقی، دعوای تصرف عدوانی کیفری هم قابل طرح است.

جرم تصرف عدوانی از جرائم مطلق بوده و صرف ایجاد تصرف برای تحقق جرم کافی است و منو به نتیجه خاصی نیست.

تفاوت های تصرف عدوانی حقوقی و تصرف عدوانی کیفری

۱ - اولین تفاوت،تفاوت در عنصر معنوی می باشد

 در اثبات دعوای تصرف عدوانی کیفری ، بدون اجازه بودن تصرف و علم به تعلق مال به غیر و تصرف به نفع خود عنصر معنوی جرم را تشکیل می دهد اما در دعوای تصرف عدوانی حقوقی اثبات عنصر معنوی قصد و نیت مرتکب لازم نیست.

۲- یکی دیگر از تفاوت‌های آنها در مرجع رسیدگی کننده به دعوا می باشد

 مرجع رسیدگی کننده به تصرف عدوانی کیفری دادسرای محل وقوع جرم است ولی مرجع رسیدگی به تصرف عدوانی حقوقی دادگاه حقوقی محل وقوع جرم می باشد.

۳- دعوای تصرف عدوانی کیفری فقط می تواند از جانب مالک مال طرح شود

در این شکایت ارائه مدارک مالکیت خواهان کافی است و اثبات تصرف سابق بر مال لازم نیست.

برخلاف تصرف عدوانی حقوقی که در آن ارائه مدرک مالکیت لازم نیست و تنها اثبات تصرف سابق کافی است.

۴- اثبات عمد و قصد مجرمانه متصرف کنونی

و نداشتن رضایت مالک برای تصرفش هم برای شکایت تصرف عدوانی کیفری لازم است.

مالک نیز می تواند با رعایت قانون و اصول دفاع مشروع،  مانع تصرف ملک خود بوسیله دیگری شود و از نیروی انتظامی برای جلوگیری از ورود غیرمجاز و جلوگیری از تصرف عدوانی در ملکش، کمک بخواهد.

دادگاه علاوه بر رسیدگی به جرم فردی که تصرف عدوانی کرده است، ملک تصرف شده را از طریق واحد اجرای احکام و نیروی انتظامی از تصرفش خارج نموده و به مالک و ذیحق تحویل خواهد داد.

اگر تعداد متهمان در تصرف عدوانی ، سه نفر و بیشتر باشند مقام قضایی می تواند قرار بازداشت آنها را نیز صادر کند.

جرم تصرف عدوانی در مواردی که املاک و اراضی تصرف شده ، متعلق به اشخاص خصوصی (اشخاص غیردولتی و غیرعمومی) باشد برابر ماده ۱۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، جرمی قابل گذشت به شمار می رود و مجازات آن کاهش می یابد.

شما عزیزان می‌توانید برای انجام وکالت یا دریافت مشاوره حقوقی و یا سفارش تنظیم لایحه و دادخواست ،تنظیم اظهارنامه آنلاین و دفاعیات حقوقی و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران، کارشناسان و وکلای متخصص در «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و یا 09195663606 تماس حاصل فرمایید. همچنین امکان دریافت مشاوره آنلاین حقوقی و دریافت برخی خدمات حقوقی از طریق لینک زیر برای شما فراهم می‌باشد.

http://animoshaver.ir