مسئولیت تضامنی را در نوشتارهای پیشین توضیح دادیم. اکنون درباره مبنای مسئولیت تضامنی یعنی نیروی الزام آور و دلیل اعتبار مسئولیت تضامنی و مواردی از مسئولیت تضامنی در شرکتها بر اساس قوانین ایران نکاتی را پیشکش شما عزیزان خواهیم نمود.

مقدمه

همانگونه که پیش از این هم به عنوان یک اصل اشاره شد ، مسئولیت جنبه فردی و مدنی دارد. مسئولیت تضامنی استثنا بر این اصل است بنابراین مسئولیت زمانی تضامنی است که یا در قانون تصریح شده باشد و یا ضمن قرارداد خصوصی شرط شده باشد.

مسئولیت تضامنی یک امتیاز بزرگ برای بستانکاران شرکت است.

اداره شرکتها در اختیار هیات مدیره و مدیران عامل شرکت است و عملا این مدیران شرکت هستند که می توانند باعث تعالی یا نابودی شرکتها شوند. بنابراین کسب و کار و سود و زیان و حقوق اشخاصی که طرف دادوستد با شرکتها قرار می گیرند تا حدود زیادی به عملکرد و تصمیمات مدیران شرکتها بستگی دارد.

به همین جهت و در راستای حفظ حقوق معامله گران شرکت و بستانکاران شرکتها بوده که قانونگذار برای هیات مدیره و مدیرعامل شرکت در برخی موارد به نفع کسانی که طرف معامله با شرکتها قرار می گیرند و نیز به نفع بستانکاران شرکت، مسئولیت تضامنی هیات مدیره و مدیرعامل شرکت را در نظر گرفته است. 

 برخی قوانین کشورمان، مسئولیت افراد را در مقابل یکدیگر از نوع مسئولیت تضامنی دانسته است که در این نوشتار به مواردی از آن اشاره خواهیم کرد.

مبنای مسئولیت تضامنی شرکا در شرکت تضامنی         

برابر ماده ۱۱۶ قانون تجارت ایران شرکت تضامنی شرکتی است که حداقل تعداد شرکا دو نفر است و برای امور تجارتی تشکیل می شود.

شرکتهای تضامنی نمونه بارزی از شرکت‌هایی هستند که مسئولیت شرکایش پس از انحلال شرکت و در صورت کافی نبودن دارایی شرکت برای پرداخت بدهی های شرکت، تضامنی است.

این مسئولیت جنبه قراردادی ندارد بلکه قانونی است یعنی قانون آن را به شرکا تحمیل کرده است و هرگاه بین شرکا بر خلاف این ترتیب ،توافق شده باشد توافق شرکا در مقابل اشخاص ثالث، بی اثر است.

مسئولیت شرکا در شرکت تضامنی درباره وظایف و تعهدات شرکت در قبال اشخاص به صورت تضامنی است و چنانچه شرکت تعهدی داشته باشد و پس از انحلال شرکت آن تعهد یا طلب انجام یا پرداخت نگردید هر یک از شرکا در این باره مسئول و مکلف به ادای بدهی می باشند و می توان علیه شرکا اقدامات قانونی به عمل آورد.

البته مسئولیت تضامنی در این شرایط منجر به این نمی شود که دیگر شرکا مسئولیتی نداشته باشند؛ بلکه به این معنا است که طلبکار شرکت می تواند به هر کدام از شرکا که بخواهد مراجعه و طلب خود را دریافت کند و شرکا نمی توانند ادعا کنند که در حدود سهم شراکتی خود مسئول هستند اما به هر حال زمانی که یکی از شرکا بدهی را پرداخت کرد می‌تواند به دیگر شرکا مراجعه نموده و به اندازه سهمشان از آنها مطالبه وجه کند.

یک نکته و ادامه نوشتار:

در بخش پرسش و پاسخ سامانه «آنی‌مشاور» صدها پرسش و پاسخ حقوقی کاربردی مرتبط با موضوع این نوشتارکه مورد سوال شما عزیزان بوده و کارشناسان ما به آن پاسخ داده‌اند را آورده‌ایم و‌ چه بسا پاسخی برای پرسش خود در میان آنها پیدا کنید. امکان جستجو در بین پرسش و پاسخ‌ها را نیز دارید. 

برای مراجعه به بخش پرسش و پاسخ روی پیوند زیر بزنید:

https://animoshaver.ir/questio

مسئولیت تضامنی شرکت های مختلط سهامی و مختلط غیر سهامی

با استناد به مواد ۱۴۱ و ۱۶۲ قانون تجارت ایران در شرکت مختلط سهامی و شرکت مختلط غیر سهامی نیز در صورتی که چند تن از شرکای ضامن باشند در صورت انحلال شرکت مختلط سهامی یا شرکت مختلط غیر سهامی و در صورت کافی نبودن دارایی شرکت برای پرداخت بدهی های شرکت مسئولیت تضامنی برای شرکای ضامن ایجاد می شود.

مسئولیت تضامنی شرکا در شرکت های با مسئولیت محدود

از مواردی که قانون تجارت به صراحت مسئولین تضامنی را پذیرفته است ماده ۹۸ قانون تجارت می باشد که مقرر می دارد "شرکا نسبت به قیمتی که در حین تشکیل شرکت برای سهم الشرکه های غیر نقدی معین شده در مقابل اشخاص ثالث مسئولیت تضامنی دارند"که این امر در مورد شرکت های با مسئولیت محدود می باشد .

مسئولیت تضامنی اعضای هیئت مدیره شرکت درباره قصور و تقصیر منجر به ورشکستگی شرکت

یکی دیگر از موارد مسئولیت تضامنی در حقوق ایران مسئولیت اعضای هیئت مدیره است. برابر ماده ۱۴۳ قانون تجارت در صورتی که یک شرکت ورشکسته شده یا معلوم شود که پس از انحلال شرکت دارایی شرکت برای پرداخت بدهی های آن کافی نیست دادگاه می تواند هر یک از مدیران یا مدیرعاملی که ورشکستگی شرکت به علت تخلفات وی بوده است را منفرداً یا متضامناً محکوم به پرداخت بدهی هایی کند که پرداخت آن از دارایی خود شرکت امکان پذیر نیست.

مسئولیت تضامنی مدیران در شرکت های تجاری

بی‌تردید مسئولیت مدیران شرکتها یکی از مباحث مهم حقوق شرکت هاست که این مسئولیت از قبول سمت هیات مدیره شرکت و از قبول سمت مدیرعاملی شرکت و الزامات قانونی شرکتها در قانون تجارت و اساسنامه شرکت و قانون صدور چک و قانون مالیاتهای مستقیم و قوانین مبارزه با پولشویی و قوانین ضد فساد ناشی می شود.

مسئولیت مدیران شرکتها در حقوق ایران اصولا مبتنی بر تقصیر است و تنها در برخی موارد این مسئولیت تضامنی است و این موارد را قانونگذار در قوانینی که وضع نموده، برشمرده که در این نوشتار به برخی از موارد ان اشاره کردیم.

در نظر داشته باشید که مسائل حقوقی مربوط به شرکتها بسیار گسترده و پیچیده و تخصصی می باشد و هر کارشناس یا وکیلی ، قادر به ارایه مشاوره حقوقی شرکتها یا وکالت در دعاوی شرکتها یا ارایه خدمات حقوقی شرکتها نمی باشد.

تنها یک کارشناس حقوقی یا وکیل مجرب و با مطالعه یا موسسه تخصصی حقوقی در امور شرکتها که نسبت به قوانین تجاری ، مالیاتی و مبارزه با پولشویی ، بانکی و اسناد تجاری ، قراردادها و معاملات ، واردات و صادرات ، تجارت الکترونیک ، گمرکی و قاچاق کالا و ارز، مجازات اسلامی، بورس و اوراق بهادار ، قوانین ضد فساد و قوانین رقابت و همچنین اصول مدیریت بر بنگاهها و موازین حاکمیت شرکتی آگاه و مسلط باشند صلاحیت و توانایی ارایه خدمات حقوقی شرکتها را دارند.

توصیه می کنیم نوشتار نکات انتقال سهام و سهم الشرکه شرکتها را نیز مطالعه بفرمایید.

همچنین آنی مشاور توصیه می کند پیش از هر اقدامی در رابطه با مسایل و دعاوی شرکت ها با کارشناسان حقوقی و وکلای دادگستری و مشاوران متخصص و با تجربه که در حقوق تجارت ، حقوق اقتصادی ، جرایم اقتصادی و دعاوی شرکتها بر روی سامانه آنی مشاور فعالیت دارند مشورت بفرمائید.

شما عزیزان می‌توانید برای دریافت مشاوره حقوقی یا انعقاد قرارداد وکالت یا سفارش تنظیم لایحه  و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران، کارشناسان و وکلای متخصص «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و 02188323279  یا 09195663606  و 09123836621 با ما تماس حاصل فرمایید. همچنین امکان دریافت مشاوره آنلاین حقوقی و دریافت برخی خدمات حقوقی از طریق لینک زیر برای شما فراهم می‌باشد.

http://app.animoshaver.ir