تعریف وکالت

با توجه به اهمیت وکالت در روابط حقوقی مالی و غیرمالی اشخاص در این نوشتار به بیان نکات مهم و کاربردی در مورد قرارداد وکالت، تعریف وکالت، روش های انعقاد قرارداد وکالت، انواع وکالت، حدود اختیارات وکیل، نحوه پرداخت حق الوکاله و سامانه ثبت قرارداد الکترونیک برای وکلا می پردازیم.

عقد وکالت، عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می‌نماید.

طرفی که وکالت می‌دهد را موکل یا اصیل می‌نامند و طرفی که وکالت به او داده شده و آن را می‌پذیرد وکیل است که نماینده موکل به حساب می‌آید. موکل می‌تواند برای انجام هرکاری که خود قادر به انجام آن است به شخص دیگری وکالت دهد مگر آنکه آن امر قائم به شخص باشد مانند: ادای شهادت، سوگند، لعان و‌..‌.

روش های انعقاد قرارداد وکالت

قرارداد وکالت را هم می توان در دفاتر اسناد رسمی تنظیم کرد و هم ضمن عقد لازم یا جایزی شرط نمود و مهمتر از همه وکالت در دعاوی می باشد که طرفین قرارداد برای طرح دعوا در مراجع قضایی منعقد می‌کنند که در حال حاضر انعقاد چنین قراردادی به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه قرارداد الکترونیک قضایی انجام می گیرد.

انواع وکالت

وکالت تعیینی:

در این نوع وکالت، اشخاص به وکیل معین و انتخابی خود برای انجام امر یا اموری وکالت می دهند در این نوع وکالت هم به وکیل پایه یک دادگستری و هم به وکیل پایه دو دادگستری می توان وکالت داد.

وکالت اتفاقی:

در این نوع وکالت، اشخاصی که اطلاعات و معلومات حقوقی کافی برای وکالت دارند ولی وکیل نیستند می‌توانند برای خویشاوندان نسبی و سببی خود تا درجه دوم از طبقه سوم، سه نوبت در سال وکالت کنند که لازم است با اخذ مجوز از کانون وکلای محل انجام شود.

وکالت تسخیری:

در این نوع وکالت، از طرف دادگاه های کیفری برای دفاع از متهم در جرائمی که مجازات آن قصاص نفس، اعدام ،رجم و حبس ابد است و داشتن وکیل برای او ضرورت دارد ولی خود متهم وکیلی معرفی نکرده باشد یک وکیل دادگستری برای وکالت تعیین می شود.

بنابراین در جرائم با مجازات سنگین اگر متهم وکیل نداشته باشد دادگاه ها برای او وکیل تسخیری تعیین می کنند اما در جرایم منافی عفت متهم می تواند از قبول یا حضور وکیل امتناع کند.

نکاتی که در تنظیم قرارداد وکالت باید به آنها دقت کنید

۱- مشخصات وکیل و موکل که باید به طور کامل و دقیق در قرارداد ذکر شود.

۲- موضوع قرارداد وکالت که باید به صورت صریح و مشخص در قرارداد ذکر شود.

۳- حدود اختیارات وکیل که اهمیت ویژه‌ای دارد زیرا وکیل تنها در انجام اموری که از طرف موکلش به او اختیار داده شده صلاحیت دارد.

۴- حق الوکاله وکیل که با توجه ارزش عمل انسان و اینکه هیچ کس کاری را به قصد تبرع برای کسی انجام نمی دهد همچنین از لحاظ قانونی برای باطل کردن تمبر مالیاتی لازم است که حق الوکاله وکیل در قرارداد ذکر شود.

وکیل مستحق دریافت حق الوکاله تعیین شده مطابق تعرفه قانونی (آیین تعرفه حق الوکاله و هزینه دادرسی وکلا)می باشد اما طرفین می توانند در مورد حق الوکاله به کمتر یا بیشتر از تعرفه قانونی آن توافق کنند.

تعهدات وکیل و موکل که بعد از تعیین اختیارات وکیل به منظور حفظ حقوق طرفین، باید تعهدات هر دو طرف هم به طور صریح در قرارداد ذکر شود.

توصیه می شود قبل از امضای قرارداد وکالت، مفاد وکالت نامه را به طور کامل مطالعه کنید و در صورت وجود ابهام، از وکیل درخواست تشریح و رفع ابهام کنید.

حدود اختیارات وکیل

حدود اختیارات وکیل در ماده ۳۵ قانون آیین دادرسی مدنی چنین مقرر شده است:

• وکالت راجع به اعتراض به رأی، تجدیدنظر، فرجام خواهی و اعاده دادرسی.

• وکالت در مصالحه و سازش.

• وکالت در ادعای جعل یا انکار و تردید نسبت به سند طرف و استرداد سند.

• وکالت در تعیین جاعل.

• وکالت در ارجاع دعوا به داوری و تعیین داور.

• وکالت در توکیل.

• وکالت در تعیین مصدق و کارشناس.

• وکالت در دعوای خسارت

• وکالت در استرداد دادخواست و دعوا.

• وکالت در جلب ثالث و دفاع از دعوای ثالث.

• وکالت در ورود شخص ثالث و دفاع از دعوای ورود ثالث.

• وکالت در دعوای متقابل و دفاع در قبال آن.

• وکالت در ادعای اعسار.

• وکالت در قبول یا رد سوگند.

توجه داشته باشید به عنوان موکل می توانید هر کدام از اختیارات فوق را از وکیل سلب کنید همچنین به غیر از اختیارات فوق اختیارات دیگری را نیز به موکل بدهید مثلاً به وکالت در اعتراض به نظریه کارشناسی.

نحوه پرداخت حق الوکاله

برای پرداخت حق الوکاله وکیل لازم نیست که همه مبلغ در ابتدا به وکیل داده شود ممکن است بر اساس توافقی که بین طرفین وکالت شده است درصدی از حق الوکاله در مرحله اول طرح دعوا و ثبت دادخواست پرداخت شود و درصدی از آن بعد از صدور رای. و حتی ممکن است طرفین چنین توافق کنند که حق الوکاله در صورتی به وکیل پرداخت شود که وکیل رای را به نفع موکل گرفته باشد.

علاوه بر پرداخت حق الوکاله پرداخت هزینه های دادرسی هم بر عهده موکل می باشد البته تحت شرایط قانونی خاصی می توان هزینه های دادرسی را از طرف محکوم دعوا مطالبه کرد.

سامانه ثبت قرارداد الکترونیک برای وکلا

بر اساس بند (ش) تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۳۹۹ از آذر ماه سال ۱۳۹۹، وکلاء، مشاوران و سردفتران مکلف به ثبت قراردادهای خود با موکلین یا مشتریان در سامانه قرارداد الکترونیکی هستند. پس اهمیت موضوع ” سامانه ثبت قرارداد الکترونیک برای وکلا “ مشخص است. برابر قانون فوق از تاریخ ۱۳۹۹/۹/۱ قراردادهای مشمول فقط به صورت الکترونیکی معتبر و مورد پذیرش می‌باشد. در این راستا برای وکیل یک شناسه (یکتا) صادر می‌شود. که این شناسه، مبنای شناسایی وکیل خواهد بود.

با توجه به مطلب فوق دیگر نیازی به تنظیم قرارداد وکالت به صورت دستی و حضوری نیست و طرفین می‌توانند از طریق سامانه مذکور برای انعقاد قرارداد وکالت اقدام کنند.

عقد وکالت مطابق ماده ۶۷۸ به سه طریق به پایان می‌ رسد:

• به عزل موکل

• به استعفای وکیل

• به موت، یا به جنون(حجر)وکیل یا موکل.

توصیه  می کنیم نوشتار اعتبار اعمال وکیل تا قبل از اطلاع  از عزل  را نیز مطالعه فرمایید.

شما عزیزان می‌توانید برای انجام وکالت یا دریافت مشاوره حقوقی و یا سفارش تنظیم لایحه و دادخواست و دفاعیات حقوقی و دریافت دیگر خدمات حقوقی از مشاوران، کارشناسان و وکلای متخصص در «آنی مشاور» از ساعت ۱۰ تا ۱۷ روزهای غیر‌تعطیل شنبه تا چهارشنبه با شماره‌ : 02188326049 و یا 09195663606 تماس حاصل فرمایید.

همچنین امکان دریافت مشاوره حقوقی آنلاین و دریافت برخی خدمات حقوقی آنلاین از طریق لینک زیر برای شما فراهم می‌باشد.

http://app.animoshaver.ir